عضو پیشین شورای اطلاعات ملی آمریکا می‌گوید: ایده فریز کردن ذخائر اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده، همراه با پذیرش بازرسان اضافی، بخشی دیگر از تلاش ایران برای ترغیب شورای حکام به عدم تصویب قطعنامه ضدایرانی است.

به گزارش سرویس بین الملل تابناک، منابع دیپلماتیک گفتند کشور‌های غربی، روز چهارشنبه به طور رسمی، قطعنامه ضدایرانی جدیدی را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کرده‌اند که امروز آغاز به کار می‌کند.

خبرگزاری فرانسه با انتشار این مطلب گزارش داد که یک منبع دیپلماتیک به شرط فاش نشدن هویتش به این خبرگزاری گفت: متن قطعنامه، رسما، ارائه کردند. یک دیپلمات دیگر نیز ارائه پیش‌نویس این قطعنامه را تایید کرد.

خبرگزاری فرانسه به نقل از دیپلمات‌های غربی مدعی شد که سه کشور اروپایی عضو برجام با حمایت آمریکا برنامه دارند با ادعای همکاری ضعیف ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در نشست فصلی شورای حکام آژانس، اقدامی تنبیهی انجام دهند.

دیپلمات‌ها به خبرگزاری فرانسه گفته‌اند که این قطعنامه تنبیهی با هدف افزایش فشار‌های دیپلماتیک بر ایران برای بازگشت به پایبندی به تعهدات هسته‌ای خود و رسیدگی به نگرانی‌های دیرینه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه شده است.

در رونوشت پیش‌نویس این قطعنامه که در اختیار خبرنگار تابناک قرار گرفته، آمده است: کشورهای فرانسه، آلمان، انگلیس و ایالات متجده خواستار «گزارشی جامع» از سوی «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند.

این گزارش در پی شفاف‌تر شدن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، از جمله «گزارش کاملی» از همکاری تهران با آژانس درباره ذرات اورانیوم یافت‌شده در محل‌های اعلام نشده خواهد بود.

درباره نشست کنونی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، خبرنگار تابناک گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا انجام داده که در ادامه می‌آید.

«پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.

مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحد‌های تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.

پل پپلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد و کارشناسی ارشد و دکترا از دانشگاه پرینستون است. کتاب‌های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (۲۰۱۶)».

*گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ذخایر اورانیوم ایران از آخرین گزارش سه ماهه این آژانس افزایش یافته است. ارزیابی شما از این گزارش چیست؟

یافته‌های مربوط به افزایش تولید اورانیوم غنی‌شده ایران از جمله اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد، ادامه آن چیزی است که بخشی از استراتژی ایران در پنج سال گذشته یعنی یک سال پس از خروج آمریکا از برجام بوده است. آخرین افزایش ذخائر اورانیوم غنی شده، یک افزایش دیگر در گسترش فعالیت‌های غنی سازی ایران طی بیش از پنج سال گذشته است. دولت ایران به وضوح این گسترش را به عنوان منبع اصلی اهرم فشار در برخورد با دولت‌های خارجی در مورد مسائل مرتبط با هسته‌ای می‌داند.

*این گزارش همچنین نشان می‌دهد که ایران با انتصاب چهار بازرس باتجربه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موافقت کرده است. ارزیابی آژانس از این تعهد چیست؟ تعهدی برای اعتمادسازی یا تعهدی ذیل پادمان؟

من نمی‌دانم خود پرسنل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آنچه ایران در این زمینه انجام می‌دهد را چگونه ارزیابی می‌کنند، اما آنها تقریباً مطمئناً پذیرش بازرسان اضافی را بخشی ضروری از تعهدات پادمانی ایران می‌دانند.

پیشنهاد در مورد بازرسان بخشی از تلاش ایران برای منصرف کردن شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تصویب قطعنامه‌ای انتقادی در جلسه این شورا بوده است.

*گزارش آژانس حاکی از آن است که در سفر رافائل گروسی به تهران، در مورد احتمال عدم افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده ۶۰ درصد بحث شد. ظاهرا این اقدام برای جلوگیری از صدور قطعنامه از سوی آژانس بوده است. ارزیابی شما چیست؟

ایده فریز کردن ذخائر اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده، همراه با پذیرش بازرسان اضافی، بخشی دیگر از تلاش ایران برای ترغیب شورای حکام به عدم تصویب قطعنامه ضدایرانی است. این حرکتی است که برای تغییر مجموعه بعدی تصمیمات قدرت‌های غربی در شورای حکام است.

*آیا روند کنونی همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی مانع از فعال کردن مکانیسم ماشه از سوی ترویکای اروپایی می‌شود؟

مانع از چنین اقدامی نمی‌شود، اما دولت‌های اروپایی درگیر باید به دقت در مورد اقدام بعدی خود و چگونگی واکنش ایران به آن فکر کنند. سابقه رویارویی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان نمی‌دهد که ایران تحت هیچ فشاری در قالب قطعنامه شورای حکام عقب‌نشینی کند.

برعکس، این الگو شامل پاسخ‌هایی است که شامل گسترش بیشتر برنامه هسته‌ای ایران می‌شود. یک احتمال برای گام بعدی این است که اروپایی‌ها تصمیم بگیرند فعلاً قطعنامه محکوم‌کننده‌ای که موضوع را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع می‌دهد، اتخاذ نکنند و در عوض نوعی بیانیه ارائه دهند که اصرار دارد ایران به طور کامل توافق خود در مورد بازرسان اضافی و فریز کردن ذخائر غنی سازی ۶۰ درصد را اجرا کند؛ صحبت‌هایی که تاکنون یک تعهد نیست، بلکه فقط یک پیشنهاد مشروط است.