جوان آنلاین: با تکیه بر تجربه آموزنده دولت دهم در حل ناترازی بنزین با تکیه بر تنوع بخشیدن به سبد سوختی و افزایش سهم سوخت CNG، با توجه به مازاد موجود در زیرساخت‌های فعلی جایگاه‌های سوخت CNG، امکان کاهش مصرف بنزین به میزان ۲۵ میلیون لیتر در روز با جایگزینی آن در مصرف صنعت حمل و نقل کشور با سوخت جایگزین بنزین یعنی CNG به همین میزان ۲۵ میلیون مترمکعب در روز کاملاً امکان‌پذیر است و با تکیه بر این روش امکان حذف کامل واردات و حل معضل ناترازی بنزین در سال جاری وجود دارد.  

مسئله ناترازی بنزین که در سال ۱۴۰۳ به بیش از ۶ میلیارد دلار واردات بنزین انجامیده است، نیازمند رویکردی فوری و اضطراری است، زیرا این حجم از نیازمندی به واردات علاوه بر کاهش شدید منابع ارزی کشوری مانند ایران که سرشار از نفت خام است، موجب به خطر افتادن امنیت انرژی کشور نیز خواهد شد. تجربه اواخر دهه ۸۰ اقتصاد ایران در مواجهه با ناترازی بنزین بسیار آموزنده و قابلیت اجرا دارد. این سیاست مبتنی بر تنوع بخشیدن به سبد سوختی و افزایش سهم سوخت CNG بوده است که به حذف واردات و ناترازی بنزین در آن برهه انجامید. از همین رو باید به سمت تمرکزبخشی بر مصرف صنعت حمل و نقل کشور بر CNG باشیم و به این ترتیب صنعت حمل و نقل کشور به سمت مصرف جایگزین بنزین یعنی سوخت CNG خواهد رفت و ظرفیت مازاد استفاده از CNG در همین وضعیت فعلی حدود ۲۵ میلیون مترمکعب در روز است که معادل کل ناترازی و واردات روزانه بنزین در کشور در سال ۱۴۰۳ است و از همه مهم‌تر هزینه بسیار پایین این تنوع بخشیدن به سبد سوختی به خصوص در تمرکز بخشی بر مصرف صنعت حمل و نقل کشور است.  

از همین رو با تکیه بر تجربه آموزنده دولت دهم در حل ناترازی بنزین با تکیه بر تنوع بخشیدن به سبد سوختی و افزایش سهم سوخت CNG، با توجه به مازاد موجود در زیرساخت‌های فعلی جایگاه‌های سوخت CNG، امکان کاهش مصرف بنزین به میزان ۲۵ میلیون لیتر در روز با جایگزینی آن در مصرف صنعت حمل و نقل کشور با سوخت جایگزین بنزین یعنی CNG به همین میزان ۲۵ میلیون مترمکعب در روز کاملاً امکان‌پذیر است و با تکیه بر این روش امکان حذف کامل واردات و حل معضل ناترازی بنزین در سال جاری وجود دارد.  

برای اجرای موفقیت‌آمیز این مدل، پرداختن به چندین موضوع کلیدی ضروری است. اولین مورد نیاز به حمایت دولت و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها برای ترویج استفاده از CNG به عنوان سوخت جایگزین است که علاوه بر دسترسی فعلی به جایگاه‌های سوخت CNG باید ظرفیت‌های جدید ایجاد شود. این شامل ایجاد شبکه‌ای از ایستگاه‌های سوخت‌گیری CNG در سراسر کشور و همچنین ارائه مشوق‌هایی برای مصرف‌کنندگان و کسب‌و‌کار‌ها برای تغییر به وسایل نقلیه با سوخت CNG با تمرکز بر خودرو‌های فعال در صنعت حمل‌و‌نقل است که مهم‌ترین سیاست اجرای رایگان یا با یارانه تجهیز مخازن CNG در خوردو‌های فعال در صنعت حمل و نقل ازسوی دولت امکان‌پذیر است.  

یکی دیگر از جنبه‌های مهمی که باید در نظر گرفت، در دسترس بودن و مقرون به صرفه بودن وسایل نقلیه با سوخت CNG است. صنعت خودروسازی در ایران باید تمرکز خود را به سمت تولید خودرو‌های بیشتر با سوخت دوگانه یعنی هم بنزین هم CNG تغییر دهد تا تقاضای ایجاد شده ازسوی این مدل جدید را برآورده کند. این رویکرد نه تنها به کاهش مصرف بنزین کمک می‌کند، بلکه به رشد مصرف CNG نیز کمک خواهد کرد.  

مسئله بنزین در مصرف خودرو‌های شخصی نیز باید مبتنی بر اصلاح وضعیت مصارف شخصی اصلاح شود که در این بخش مهم‌ترین رویکرد موجود توجه ویژه به مسئله اصلاح شیوه توزیع یارانه بنزین مبتنی بر مدل جدید اعطای سهمیه بنزین به هر کد ملی است که مصارف شخصی را به سمت بهینه‌شدن سوق خواهد داد و در نتیجه آن امکان کاهش چشمگیر مصرف در بخش مصارف شخصی و تک‌سرنشینی ایجاد خواهد شد و با توجه به سهمیه سوخت CNG برای خودرو‌های فعال در صنعت حمل و نقل و قاعده‌مند کردن صادرات بنزین در بنزین به نفر حذف قاچاق سوخت نیز به وقوع خواهد پیوست.  

لزوم توجه به سوخت جایگزین CNG در حل مشکل عدم تعادل بنزین در صنعت خودروسازی ایران بسیار حائز اهمیت است. با ترویج استفاده از CNG به عنوان سوخت جایگزین، کشور می‌تواند وابستگی خود به بنزین وارداتی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد، سالانه میلیارد‌ها دلار صرفه‌جویی کند و رشد صنعت خودروسازی داخلی را تحریک کند. با این حال این امر مستلزم تلاش هماهنگ دولت، بخش خصوصی و شرکای بین‌المللی برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، فناوری و کمپین‌های آگاهی عمومی برای موفقیت‌آمیز کردن این انتقال است. با اتخاذ سیاست‌ها و مشوق‌های مناسب ایران می‌تواند به عنوان پیشرو در راه‌حل‌های انرژی پایدار ظاهر شود و نمونه‌ای برای سایر کشور‌هایی باشد که با چالش‌های مشابه مواجه هستند.