در نیمه دوم شهریور، همواره فشار فروش از سوی چند گروه از سهامداران مشاهده می‌شود. یکی از این گروه‌ها، کارگزاری‌هایی هستند که سال مالی آن‌ها به ۳۱ شهریور ختم می‌شود و در تلاشند تا میزان بدهی خود به بانک‌ها را کاهش دهند. به همین دلیل، آن‌ها به مشتریان اعتباری فشار می‌آورند تا با فروش سهام، اعتبار خود را کاهش دهند یا تسویه کنند.

البته این تسویه در اختیار کار‌‌گزاری قرار دارد و اجباری نیست اما با توجه به چهار ماه راکد در بازار سرمایه، بسیاری از مشتریان اعتباری نتواستند کارمزد مدنظر کارگزار را انجام دهند یا معاملات مناسبی داشته‌ باشند.

از این‌رو کار‌‌گزاری سعی می‌کند اعتباری که در اختیار مشتریان قرارگرفته را به‌حساب برگرداند یا به مشتریان پرگردش‌تر داده و میزان بدهی به بانک را کاهش دهد که این موضوع تا ۲۶ شهریور ماه برقرار بود و بیشترین فشار فروش در روزهای گذشته از این بابت رخ داد. از طرف دیگر حقوقی‌هایی که سال‌مالی آنها نیز به ۳۱ شهریور ختم می‌شود، سعی دارند با فروش بخشی از سهامی که سال‌های گذشته در قیمت‌های پایین خریدند در پایان سال‌مالی سود شناسایی کنند تا در مجامع پیش‌رو حرفی برای گفتن داشته باشند.

در کنار این دو موضوع که در روزهای گذشته برطرف شد، خبرهای خوشی مطرح شد که مورد‌ توجه بازار سرمایه قرار گرفت. ابتدا قرار شد بحث FATF دوباره به مجمع تشخیص مصلحت‌نظام ارسال و بررسی می‌شود. احتمال دارد با این موضوع موافقت شود و ایران به FATF بپیوندد و به مرور مشکلات فهرست‌سیاه برطرف ‌شود.

در طرف دیگر هم خبر کاهش نرخ بهره سود بانکی توسط همتی مخابره شد و اظهارات رئیس جدید سازمان چشم‌انداز مثبتی را برای بازار سرمایه ایجاد کرد و دیروز ضمن افزایش ارزش معاملات، شاخص‌کل و هموزن رشد داشت که امید می رود در روزهای آینده هم ادامه‌دار باشد.

ابراهیم سماوی: وزیر اقتصاد در همایش بانکداری اسلامی در مورد بازار سرمایه به دو نکته اشاره کرد. یکی تغییر ریاست سازمان بورس بود که مراسم تودیع و معارفه برگزار شد و عملا صیدی سکان بورس را در دست گرفت. موضوع بعدی در مورد سیاست‌های اقتصادی دولت جدید مبنی‌بر کاهش فاصله نرخ ارز نیما و بازار آزاد بود که اخیرا در محدوده ۴۶‌ هزار‌ تومان قرار گرفته‌ است.

با توجه به اینکه عملا بیش از ۷۰‌ درصد از ارزش بازار سرمایه وابسته به شرکت‌های کامودیتی‌محور و صادراتی‌ها است، می‌توان اثر این موضوع را در صورت‌های مالی نیمه دوم سال‌ دید. بنابراین افزایش نرخ دلار نیما حتی با سرعت کم و به‌صورت خزنده نیز خبر خوشی برای بازار سرمایه است.

نکته مثبت دیگر P/E گذشته‌نگر است که در محدوده کمتر از ۷ مرتبه قرار گرفته و یکی از کف‌های تاریخی در این‌خصوص است. بنابراین بازار در نقطه ارزنده‌ای است و اگر روند افزایش نرخ دلار نیما ادامه داشته‌ باشد و نرخ بهره نیز مدیریت شود، سیاست‌های انقباضی کنار گذاشته و از بازار حمایت‌های واقعی از دید تامین مالی و جذب سرمایه شود، حذف قیمت‌گذاری دستوری را شاهد خواهیم بود و با پرداخت بدهی‌های دولت به برخی صنایع می‌توان تغییر وضعیت محسوسی در بازار مشاهده کرد.

نکته دیگری که وجود دارد موضوع نرخ بهره است. تا زمانی‌که نرخ بهره فعلی باقی‌بماند بورس و بازارهای رقیب از جذابیت خاصی برخوردار نیستند و این عدم‌جذابیت را می‌توان در ارزش معاملات بورس نیز شاهد بود.

با توجه به اینکه بازار سرمایه هم با دامنه‌نوسان فعلی جذابیت بساز بازایاری ندارد، افزایش دامنه‌نوسان این پیام را به سرمایه‌گذاران می دهد که ریسک سیستماتیک ر برداشته شده و جو مثبتی ایجاد خواهد شد. از طرف دیگر با توجه به تغییر در بدنه سازمان بورس و بازیابی اعتماد می‌توان در هفته آینده سبز ملایمی را در بورس شاهد بود اما جهش‌های قیمتی نیازمند تغییر در متغیرهای بنیادی است.

نکته جالب‌توجه در معاملات دیروز بیشترین ورود پول حقیقی اول به صندوق‌های سهامی و بعد اهرمی‌ها و بعد فلزات اساسی بود که این آمار نشان می‌دهد چشم‌انداز سهامداران به بازار در حال بهبود است و خروج پول از صندوق‌های درآمد ثابت نیز این گمان را حمایت می‌کند.