به گزارش خبرنگار فرهنگی تابناک، عمده اطلاع رسانی های مربوط به راه اندازی  قرارگاه شهید آوینی را معاون حقوقی و قائم مقام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یعنی سید محمد هاشمی و گهگاه نیز شخص وزیر بر عهده داشته است. هر چند ظاهرا استارت کار قرارگاه، اواسط تابستان ۱۴۰۲ و در زیر مجموعه معاونت استانهای ارشاد زده شده بود.

این قرارگاه که به گفته همین مسئولین، با هدف ایجاد یک هم‌افزایی بین دستگاه‌های فرهنگی و هنری با محوریت وزارت ارشاد راه اندازی شده بود، بر آن بود تا با دادن نقش جدی به حلقه‌های میانی مانند دفاتر و انجمن‌های هنری و ادبی سراسر کشور مانند جبهه فرهنگی انقلاب، فعالیت آنها را در کشور  برجسته تر کند.

در واقع همان هدفی که برخی از نهادهای انقلابی در تشکیل برخی قرارگاهها، جهت تربیت و  تامین نیروهایی حرفه ای برای جریان انقلاب و استفاده از ظرفیت انها در حوزه های متعدد نظر داشتند، در وزارت ارشاد از طریق راه اندازی قرارگاه شهید آوینی مد نظر بود. البته این که کدام منویات و ارزش های مد نظر چه جریانی در این قرارگاه مد نظر بوده است به صورت دقیق تبیین نشده است.

انتقادات یک عضو قرارگاه

علی جعفری، یکی از فعالین هنری استانی که ارتباطات خوبی با قرارگاه آوینی استان خود داشته، درباره این قرارگاه و کارکرد آن می گوید: این قرارگاه برای استان‌ها و با مدیریت ارشاد ایجاد شده. در واقع همان مدلی که برای انجمن های هنری در سازمان بسیج هنرمندان  در زمان آقای قدیریان استفاده شده بود، در این قرارگاه هم پیاده شد. اما شرایط کاملا متفاوت بود. در بسیج عمده فعالیت ها داوطلبانه و با حمایت های مختصر مالی بود. اما اینجا چون با افزاییش بودجه ناگهانی  مواجه بود، همگان انتظار حمایت ویژه داشتند.

وی ادامه می دهد: برای همین است که آنهایی که از حمایت های لازم برخوردار نبودند، دلخور و دلسرد شدند و از ادامه مسیر پرهیز کردند. عملکرد مدیران استانی نیز در این قرارگاه ها جالب نبود و خود وزارتخانه هم در استانها کار را به همین مدیران سپرده بود. یعنی نظارت به معنای دقیق نبود.

وی می گوید: مثلا قرار بود ارتباط نزدیک با هنرمندان و حمایت مادی و معنوی از محصولات هنری و و به ویژه حمایت از  هنرمندان گمنام از اهداف این برنامه باشد تا بتوانند در جشنواره های متعدد رتبه های لازم را به دست بیاورند و عملا دیدیدم که اتفاق خاصی در این حوزه رخ نداد. البته ممکنه آقایان بتوانند عدد و رقم هایی را در باب موفقیت خود بیان کنند، اما سئوال این است که تاثیر و برآیند کارشان چه بوده است؟

رقابت ناکام وزارتخانه با هنرمندان

آنچه از اظهارات جعفری بر می آید این است که در واقع مدیران ارشاد با هزینه دولتی، به دنبال رقابت خود و نیروهای تحت تربیتش با بخش خصوص هنر بود و جالب است که توفیقی چندان هم در این مسیر نصیب آقای اسماعیلی وزیر نشد.

این که نهادهای پیشین چه میزان در هدف خود موفق بودند و در حین اجرای کار، چه برایندی نصیبشان شد و چه مقدار از نیروهایی که در حال تربیت بودند، همان مسیر مورد نظر را طی کردند، در جای خود قابل تامل  و بررسی است. اما همین مساله، به انگیزه ای در وزارت ارشاد تبدیل شد تا ورود مستقیم به تربیت نیروها ی حرفه ای مورد نظر، از طریق قرارگاه داشته باشد.

وزارت ارشاد این باره ظاهرا به صورت مستقیم وارد تربیت هنرمندانی در عرصه های مختلف شده بود تا منویات مورد نظر را پی گیری کند. این همان چیزی است که در لایه های مرکزی تر قرارگاه در حال پی گیری است.

اما در هر حال توجه اینگونه به ماجرا توسط مسئولین ارشاد رقم خورده بود و در همان بهمن ماه ۱۴۰۲ محمد هاشمی، قائم مقام وزیر از دستور خوب رئیس سازمان برنامه و بودجه نسبت به این طرح سخن گفت که بعدها مشخص شد یک هزار میلیارد تومان برای این قرارگاه اختصاص یافته است.

بر اساس اعلام معاون وزیر ارشاد هم،  مجموعه بودجه‌ای که برای تقویت بنیه فرهنگی استان‌ها مصوب شده حدود هزار میلیارد تومان است که نزدیک ۳۰۰ میلیارد تومان در بخش تملک دارایی و امثال آن هزینه شده و باقی در بخش‌های فرهنگی‌تر استفاده خواهد شد و تمامی حلقه‌های میانی مورد حمایت قرار خواهند گرفت، این برنامه ناظر به طرح‌ها و برنامه‌هایی است که به وزارت ارشاد اعلام شده و طرح‌ها مطابق با اولویت‌های اعلامی دسته بندی می‌شوند.

حرف آخر

بررسی عملکرد گروههای مربوط به شبکه های اجتماعی این قرارگاه، نشان می دهد که با تعداد اعضای محدود، فعالیت محدودی داشته است.

در گروهها و کانالهای ایتا و تلگرام این قرارگاه تعداد محدودی از اعضا حضور دارند و در مواردی تعداد آنها به زحمت به عدد انگشتان دست می رسد.

تولید محتوای هنری با اولویت موضوعاتی چون خانواده و جوانی جمعیت، فتنه ۱۴۰۱ امیدآفرینی،  در قالب مستند و فیلم کوتاه از اولویت های طرح های مورد حمایت این قرارگاه بوده است.

در هر حال به نظر می رسد اینک نوبت بررسی عملکرد این قرارگاه و نتایج حاصل از آن فرا رسیده است؛ قرارگاهی که وزیر ارشاد دولت سیزدهم راه اندازی آن را در معاونت استانی خود امر مهمی عنوان کرده و می گوید: «ما به تک تک شهرستانها تخصیص دادیم. در شهرستانی که شاید ۱۰میلیون تومان هم برای اجرای مصوبات شورای فرهنگ عمومی در اختیار نداشت، بودجه ای بین ۷۰ تا یکصد و خرده ای، فقط برای این کار اختصاص دادیم.»