به گزارش خبرنگار مهر، در سالی که گذشته هوش مصنوعی شاهد پیشرفتهای خارق العاده ای بود و مدلهای مختلفی از آن برای انجام فعالیتهای متفاوت ابداع شد. همزمان ریسکهای عملکرد این فناوری آشکار شد و سوءاستفاده از آنها شدت گرفت. در این میان دوگانه قانونمندسازی و یا پروبال دادن به هوش مصنوعی برای پیشرفت به چالشی برای کشورهای جهان تبدیل شد. همزمان رقابت برای ساخت مدلی از هوش مصنوعی که برای همگان قابل استفاده و مقرون به صرفه باشد، به تحول یک سیستم هوش مصنوعی چینی منجر شد که یک شبه دنیا را زیر و رو کرد.
آنچه در زیر میخوانید ماحصل رویدادهایی است که در سال گذشته در این صنعت پر فراز و نشیب رخ داد.
تلاش شرکتهای آمریکایی برای رسیدن به پای اوپن ای آی
سال گذشته در حالی آغاز شد که محبوبیت مدلهای زبانی بزرگ همچنان همه را متحیر کرده بود و همه سعی داشتند از اوپن ای آی به عنوان تک ستاره این صنعت تقلید کنند تا به سودآوری کلان دست یابند. مدل زبانی بزرگ چت جی پی تی شرکت اوپن ای آی به طور واقعی در خلاصه سازی دادهها و دسترسی به اطلاعات به روز کمک حال بود. همچنین در این بازه زمانی اوپن ای آی با وجود اختلافات زیاد در رهبری آن یکی از نامهای آشنای صنعت هوش مصنوعی بود. همین اختلافات به تلاطمهایی در شرکت منجر شد. اما در نهایت اوپن ای آی توانست با عرضه ابزارهای جدید و هوش مصنوعی پیشرفتهتر جایگاه خود را در بازار ثبت کند. یکی از جالبترین نسخههای این مدل هوش مصنوعی پیشرفته GPT-۴o بود که قابلیت چت صوتی با صدای انسانی را ارائه میکرد.
همین امر جنجالهایی درباره آنکه صدای هوش مصنوعی شباهت زیادی به صدای هنرپیشگان مشهور هالیوودی دارد ایجاد کرد و البته با شکایات در کشورهای مختلف درباره استفاده از دادههای کاربران برای تعلیم هوش مصنوعی خود روبرو شد. از سوی دیگر تا پیش از سال گذشته میلادی تنها نسخههای هوش مصنوعی که مردم عادی با آنها صحبت کرده بودند، دستیار صوتی اپل به نام سیری و آلکسای آمازون بود. اما بااوج گیری چت جی پی تی محدودیتهای این دومدل برجستهتر شد و درنتیجه آنها سعی کردند محصولات پیشرفتهتری عرضه کنند و در این مسیر سرمایه گذاریهایی کردند. اپل هم اکنون مشغول توسعه هوش مصنوعی خود است که با دستگاههای آیفون یکپارچه میشود البته ارائه قابلیتهای مذکور تا سال ۲۰۲۶ میلادی به تأخیر میافتد. آمازون نیز تلاشی عظیم در جهت ارائه قابلیتهای هوش مصنوعی به آلکسا انجام داد و به نیروهای فناوری و سرویس رایانش ابری خود اتکا کرد. اما تلاشهای این شرکت به چند دلیل با چالش روبرو شد و آلکسا کم و بیش بدون تغییر مانده است.
سرمایه گذار اوپن ای آی رقیبش شد
دراین میان مایکروسافت که یکی از سرمایه گذاران اوپن ای آی نیز به حساب میآید، سعی کرد قابلیتهای این فناوری را در محصولات خود یکپارچه کند. اما در نهایت مایکروسافت به رقیب اوپن ای آی تبدیل شد.
مایکروسافت تصمیم دارد با توسعه مدلهای هوش مصنوعی قدرتمند و اکتشاف گزینههای جایگزین برای فعالسازی محصولاتی مانند چت بات کوپایلوت، با همکار قدیمی خود رقابت کند. این شرکت مدلهای استدلالی هوش مصنوعی خود را توسعه داده که قابل مقایسه با مدلهای o۱ و o۳mini اوپن ای آی است. از سوی دیگر طبق گزارشها اوپن ای آی درخواستهای مایکروسافت برای دریافت جزئیات فنی درباره شیوه عملکرد o۱ را رد کرده و همین امر به ایجاد تنش میان دو شرکت منجر شد. مایکروسافت در کنار این فعالیتها مشغول آزمایش مدلهای هوش مصنوعی شرکتهای xAI، متا، آنتروپیک، دیپ سیک به عنوان جایگزین احتمالی فناوری اوپن ای آی در کوپایلوت است. این شرکت ۱۴ میلیارد دلار در اوپن ای آی سرمایه گذاری کرده است.
گوگل و ایلان ماسک به رقابت با چت جی پی تی پیوستند
علاوه بر این شرکتها گوگل نیز سعی کرده از غافله عقب نماند و یک دستیار صوتی هوشمند به نام جمینای عرضه کرده که قابلیتهای هوش مصنوعی آن را ارتقا میدهد. یکی از جدیدترین قابلیتهای این هوش مصنوعی آن است که به زودی جایگزین موتور جستجوی گوگل میشود و میتوان در آن هر چیزی را جستجو کرد. در همین راستا شرکت هوش مصنوعی ایلان ماسک کارآفرین آمریکایی به نام xAI جدیدترین مدل پرچمدار خود به نام «گورک ۳» را همراه قابلیتهای جدید برای اپ iOS و وب ارائه کرد. xAI، گورک که رقیب چت جی پی تی ۴ اوپن ای آی و جمینای گوگل است، میتواند عکسها را تحلیل کند و به سوالات پاسخ دهد و همچنین ویژگیهای مختلف در شبکه اجتماعی ایکس (متعلق به ایلان ماسک) را فعال کند.
استارت آپ چینی رقیب اصلی اوپن ای آی شد
اما شاید بزرگترین شگفتی صنعت هوش مصنوعی در سال گذشته به یک شرکت کوچک چینی تعلق داشت که با هزینهای اندک محصول «دیپ سیک» را به بازار عرضه کرد. این محصول یک شبه تمام بازارهای سهام را به هم ریخت، انبوهی از گمانه زنیها درباره سرقت از مدل شرکتهای بزرگ ایجاد کرد و البته خسارت کلانی برای بزرگترین شرکتهای این صنعت از جمله تراشه سازی انویدیا را به ارمغان آورد و سبب شد به یکباره ارزش سهام این شرکت به شدت سقوط کند. دلیل کاهش ارزش سهام شرکتها ادعای دیپ سیک مبنی بر آن بود که کمتر از ۶ میلیون دلار برای تراشههایی که در جهت آموزش مدل به کار میرفت، هزینه شده بود. همچنین این مقدار بسیار کمتر از هزینه آموزش مدلهای هوش مصنوعی شرکتهای رقیب مانند اوپن ای آی و دیگر بود. دیپ سیک یک شرکت مستقر در هانگژو چین و سهامدار اصلی آن لیانگ ونفنگ، یکی از مؤسسان صندوق پوشش ریسک «های فلای» است. این تحولات باعث شد که بسیاری از تحلیلگران به این سوال بپردازند که آیا آمریکا میتواند همچنان در حوزه هوش مصنوعی پیشتاز باقی بماند یا چین با پیشرفتهای سریعتر و هزینههای کمتر در این زمینه، تسلط ایالات متحده را تهدید خواهد کرد. از سوی دیگر محبوبیت دیپ سیک تأثیری عمیق بر شرکتهای حاضر در سیلیکون ولی داشته و تأثیرگذاری تحریمهای صادرات فناوری و تراشه آمریکایی به چین را زیر سوال برده است. مردم و کارشناسان چینی بامحبوبیت دیپ سیک به این باور رسیده اند که تحریمهای آمریکا در قبال صنعت فناوری چین به شکست انجامیده است.
رقابت با دیپ سیک هوش مصنوعی گوگل را ارزان کرد
از سوی دیگر عرضه این هوش مصنوعی چینی رایگان، گوگل را وادار کرد آپدیتهایی را برای خانواده محصولات هوش مصنوعی جمینای از جمله یک خط محصول جدید با قیمتی قادر به رقابت با مدلهای هوش مصنوعی ارزان قیمت مانند دیپ سیک چین ارائه کند. این شرکت بزرگ فناوری چند نسخه از جمینای را با قیمتها و عملکرد متفاوت ارائه میکند. گوگل یک نسخه سبک هوش مصنوعی به نام Flash را ارائه کرده اما مدل Flash Lite آن نیز ارزانتر است. هرچند توسعه دهندگان در شرکتهای هوش مصنوعی آمریکایی مدعی هستند کل هزینه این سیستم احتمالاً بیشتر بوده است.
رقبای چینی دیپ سیک، علیبابا هوش مصنوعی بهتر از دیپسیک معرفی کرد
دیپسیک که با هوش مصنوعی جدید خود شرکتهای غربی را ترسانده، بین شرکتهای چینی نیز هیاهویی ایجاد کرد تا آنها نیز با ارائه مدلهای هوش مصنوعی جدید با همتای خانگی خود رقابت کنند. درهمین راستا علیبابا با ارائه یک مدل جدید مدعی شده عملکرد محصولش از دیپسیک بهتر است. شرکت چینی علی بابا نسخه جدیدی از مدل هوش مصنوعی خود به نام Qwen۲.۵ را منتشر کرد و مدعی شد که از مدل دیپ سیک V۳ نیز قدرتمندتر است. همچنین بایت دنس (مالک تیک تاک)، دو روز پس از عرضه مدل هوش مصنوعی دیپ سیک به نام R۱ آپدیتی از مدل هوش مصنوعی خود را عرضه کرد و مدعی شد این نسخه در تست بنچمارک AIME که ادراک مدلهای هوش مصنوعی و پاسخگویی آنها به دستورات پیچیده را میسنجد، از محصول o۱ اوپن ای آی بهتر عمل میکند. از سوی دیگربایدو موتور جستجوی چینی اعلام کرد چت بات هوش مصنوعی خود به نام ارنی را از یکم آوریل ۲۰۲۵ میلادی به طور رایگان ارائه میکند. شرکت چینی با انتشار بیانیهای در وی چت اعلام کرد سرویس هوش مصنوعی مذکور بدون هیچ هزینهای برای کاربران دسک تاپ و موبایل فراهم خواهد بود.
تقلید اوپن ای آی از چین در ساخت نخستین عامل مستقل هوش مصنوعی
در این میان نوآوریهای هوش مصنوعی بیش از پیش گسترده شدند و یک شرکت چینی به نام مونیکا از ابداع نخستین عامل هوش مصنوعی کاملاً خودکار جهان خبر داد که مانوس نام دارد. این عامل هوش مصنوعی میتواند به طور مستقل فعالیتهای پیچیده را بدون راهنمایی انسان انجام دهد. مانوس برخلاف چتبات های چت جی پی تی، جمینای یا گورک که نیازمند دادههای ورودی انسانی هستند تا فعالیتهایی انجام دهند، قادر است به طور مستقل تصمیم گیری کند و عمل انجام دهد. برای این منظور عامل هوش مصنوعی لزوماً نیازی ندارد منتظر دستورات بماند. مونیکا مدعی است عامل هوش مصنوعی مانوس از عامل دیپ ریسرچ اوپن ای آی بهتر عمل میکند. این بار اوپن ای آی از یک شرکت چینی تقلید کرد. این شرکت در میانه رقابت فزاینده با استارت آپ های چینی ابزار یا عاملهای هوش مصنوعی برای توسعه دهندگان ارائه کرده که به آنها کمک میکند عاملهای هوش مصنوعی پیشرفته را با استفاده از API ها بسازند. ابزار جدید اوپن ای آی Responses API نام دارد و بدون هزینه اضافی برای تمام توسعه دهندگان ارائه شده است.
سرمایه گذاری در هوش مصنوعی آمریکا، اتحادیه اروپا
با ظهور پدیده دیپ سیک و حمایت آمریکا ازهوش مصنوعی، کشورهای دیگر از جمله اتحادیه اروپا نیز سعی کردند رویهای آسانگیرانه تر در پیش گیرند تا به رشد این فناوری کمک کنند. پروژه «استارگیت» برای توسعه هوش مصنوعی در آمریکا کلید خورد و دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا بلافاصله پس از ورود به کاخ سفید از یک سرمایه گذاری بخش خصوصی به ارزش ۵۰۰ میلیارد دلار برای تامین بودجه یک پروژه زیرساخت هوش مصنوعی خبر داد. این اقدام برای پیشی گرفتن آمریکا از کشورهای رقیب در حوزه فناوریهای تجاری حساس انجام میشود. به گفته ترامپ اوپن ای آی، سافت بانک و اورکل تصمیم دارند یک پروژه مشترک به نام «استارگیت» را برای ساخت مراکز داده و ایجاد بیش از ۱۰۰ هزار شغل در آمریکا انجام دهند. این شرکتها همراه موسسات دیگر تعهد کرده اند ۱۰۰ میلیارد دلار برای به کارگیری سریع پرداخت کنند و باقیمانده سرمایه گذاری را طی ۴ سال آینده انجام دهند.
فرانسه به رقابت هوش مصنوعی پیوست
در پی تعیین وزیر هوش مصنوعی و برگزاری اجلاس این فناوری در پاریس رییس جمهور فرانسه اعلام کرد بخش خصوصی فرانسه ۱۰۹ میلیارد یورو در هوش مصنوعی سرمایه گذاری میکند.
این طرح شامل برنامه سرمایه گذاری ۲۰ میلیارد یورویی شرکت کانادایی بوکفیلد در پروژههای هوش مصنوعی فرانسه و همچنین سرمایه گذاری از سوی امارات متحده عربی به ارزش ۵۰ میلیارد یورو در سالهای آینده است. همچنین یک استارت آپ هوش مصنوعی فرانسوی به نام میسترال اپلیکیشنی جدید برای مدل هوش مصنوعی مولد خود راه اندازی کرده است. این درحالی است که شرکت چینی دیپ سیک با ارائه مدل ارزان قیمت به بازار مدلهای گرانقیمت و بزرگی مانند چت جی پی تی اوپن ای آی را به چالش کشید. استارت آپ هوش مصنوعی میسترال که ۲ سال قبل راه اندازی شده، مدعی است هوش مصنوعی Le Chat assistant منبع باز آن با سریعترین موتورهای استنتاجی جهان فعال میشود و قادر به پاسخگویی باهزار کلمه در هر ثانیه است.
دیپ سیک انگیزه هند شد
دولت هند نیز همراه با موفقیت چشمگیر هوش مصنوعی دیپ سیک در سراسر جهان، برنامههای خود برای توسعه هوش مصنوعی و تخصیص بودجه برای این منظور خبر داد. به طور دقیق ترهندوستان در مارس ۲۰۲۴ میلادی از سرمایه گذاری ۱.۲۵ میلیارد دلاری در پروژهای به نام «ماموریت هوش مصنوعی هند» خبر داد که شامل تامین سرمایه برای استارت آپ های هوش مصنوعی و توسعه زیرساخت این فناوری برای کشور بود. تکمیل این طرح که ۴ تا ۸ ماه طول میکشد. دولت هند نیز هم اکنون مشغول مذاکره با ۶ توسعه دهنده هوش مصنوعی برای فعالیت در این پروژه است که البته جزئیات دقیق هزینهها و شرکتهای دخیل آن فاش نشده است.
جنجالهای هوش مصنوعی از ۴ گوشه دنیا
این فناوری در سالی که گذشته نگرانیهای زیادی درباره کلاهبرداری، سوءاستفاده و انتشار اخبار جعلی را به وجود آورد. این موارد با توجه به برگزاری چند انتخابات در سراسر جهان از جمله انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به وجود آمد. در یکی از این نمونهها دیپ فیک صدای جوبایدن رییس جمهور سابق آمریکا بود که با رای دهندگان در ایالت نیوهمپشایر تماس میگرفت. از سوی دیگر مدلهای هوش مصنوعی نیز در سال گذشته گاهاً عملکردهای عجیبی داشتند. به عنوان مثال هوش مصنوعی گوگل یک دانشجو را به مرگ تهدید کرد. هرچند چنین رویدادهایی نادر و عجیب بوده اند اما توجهات را به خود جلب کرده اند. همزمان با هوشمندتر شدن چت بات ها باید توجه داشت هرچه بیشتر از این فناوری در محل کار استفاده میشود باید بیشتر مراقب بود. سوءاستفاده ازحق مالکیت معنوی یکی دیگر از چالشهای هوش مصنوعی در سال گذشته بود. هر تهیه کننده هوش مصنوعی از گوگل گرفته تا اپل و اوپن ای آی با اتهامات مربوط به استفاده از محتوای تولیدشده توسط انسان شرکتهای دیگر برای آموزش الگوریتمهای خود بدون رضایت مالک روبرو شده اند. همزمان با اشتهای بیشتر هوش مصنوعی برای دریافت دادههای بیشتر، این روند چالش ساز ادامه مییابد.
ایجاد چارچوب برای فناوری نوپا
در سال گذشته هوش مصنوعی هر روز قدرتمندتر و بحث و گمانه زنیهای جهانی درباره قانونمندسازی این فناوری و شیوه انجام آن بیشتر شد. اتحادیه اروپا در این زمینه رهبری قانونگذاری را در دست گرفت و سعی کرد با مجموعه مقرراتی قدرتمند تضمین کند سیستمهای هوش مصنوعی اخلاقی و شفاف باقی میمانند، به حقوق انسانها احترام میگذارند و بدون سرکوب نوآوری ریسکها را هدف میگیرند. برای شرکتهای هوش مصنوعی آمریکایی که در اروپا فعالیت میکنند این امر به معنای آن بود که محصولات و سرویسهایشان باید از مجموعه استانداردها و دستورالعملهایی پیروی میکردند. همچنین در آبان ماه سال گذشته اتحادیه اروپا پیش نویس آیین نامه «هوش مصنوعی برای مقاصد عمومی» را منتشر کرد. این سند دستورالعملی برای مدیریت ریسکها است و چارچوبی برای شرکتها فراهم میکند که برای اجتناب از جریمه باید از آن پیروی کنند. البته قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا در یکم آگوست ۲۰۲۵ میلادی اجرایی میشود.
پیمان آمریکا، اروپا و انگلیس برای نظارت بر هوش مصنوعی
وزارت دادگستری آمریکا، کمیسیون فدرال تجارت آمریکا، کمیسیون اتحادیه اروپا و سازمان رقابت و بازارهای انگلیس در بیانیهای اعلام کردند: ما با توجه به قوانین مان، برای تضمین رقابت موثر و رفتار عادلانه و صادقانه مصرف کنندگان و کسب وکارها فعالیت میکنیم. نقاط عطف فناوری میتوانند ابزارهای جدیدی برای رقابت، تسریع فرصتها، نوآوری و رشد ایجاد کنند. درهمین راستا، ما باید تلاش کنیم تا مردم از مزایای کامل این لحظات بهره ببرند. علاوه بر این موارد نخستین معاهده بینالمللی الزامآور هوش مصنوعی امضا شد. به گفته سازمان حقوق بشر شورای اروپا، نخستین معاهده بینالمللی الزامآور هوش مصنوعی توسط کشورهایی از جمله اعضای اتحادیه اروپا، آمریکا و انگلیس امضا شد. «کنوانسیون هوش مصنوعی» (AI Convention) که از چند سال قبل در حال آماده سازی بود، در ماه می سال ۲۰۲۴ پس از مذاکرات بین ۵۷ کشور و بررسی ریسکهای هوش مصنوعی و همچنین در نظر گرفتن ترویج نوآوری با مسئولیت پذیری به تصویب رسید.
نظارت آمریکا بر هوش مصنوعی در ارتش
اما اروپا تنها قانونگذار در این زمینه نبود. بلکه کاخ سفید دستورالعمل استفاده از هوش مصنوعی برای ارتش را نیز تعیین کرد. یادداشت جدید چارچوبی برای استفاده روزمره از هوش مصنوعی در آژانسهای نظامی و اطلاعاتی تنظیم کرده است. علاوه بر این یادداشت مذکور مهلتهای بررسی اپلیکیشنها و قوانین ابزارهای هوش مصنوعی را توسط آژانسها تعیین کرده که بیشتر آنها پس از دوره ریاست جمهوری جو بایدن اعتبار خود را از دست میدهند. یادداشت مذکور مرزهای سختگیرانه ای برای استفاده از هوش مصنوعی به خصوص در حوزه سیستمهای تسلیحات تعیین کرده است. علاوه بر آنچه گفته شده این یادداشت اقدامات حفاظتی برای پیشرفتهای هوش مصنوعی در بخش خصوصی به عنوان داراییهای ملی که باید در مقابل جاسوسی یا سرقت دشمنان خارجی از آنها محافظت کرد، تعیین کرده است.
قانون محدودیت صادرات تراشههای آمریکایی به چین
رقابت چین و آمریکا درباره هوش مصنوعی به حوزه تراشهها نیز رسوخ و آینده صنعت را مبهم کرده است. در همین راستا دولت آمریکا قوانینی ارائه کرد تا محدودیتهای صادرات تراشههای هوش مصنوعی را وسیعتر کند. دولت بایدن قبل از عرضه دیپ سیک قانون جدیدی برای محدودیت صادرات تراشههای رایانشی پیشرفته که برای توسعه هوش مصنوعی به کار میروند، ارائه کرده بود. این اقدام تلاشی برای از بین بردن نگرانیهای امنیت ملی آمریکا درباره فناوری با منافع اقتصادی برای تولید کنندگان و کشورهای دیگر بود اما قانون پیشنهادی رئیس جمهور آمریکا نگرانیهایی میان مدیران ارشد اجرایی صنعت تراشه سازی و همچنین مقامات اتحادیه اروپا درباره محدودیتهای صادراتی به وجود آورده که ۱۲۰ کشور را تحت تاثیر قرار میداد. مکزیک، پرتغال، منطقه تحت تسلط رژیم صهیونیستی و سوئیس از جمله کشورهایی هستند که احتمالاً دسترسی شان به تراشههای مورد نیاز برای توسعه مرکز داده هوش مصنوعی و محصولاتی که با این فناوری ساخته میشود، کاهش مییابد. هرچند هدف اصلی محدودیتهای صادراتی آمریکا، چین است.
مالزی هم به جمع قانونگذاران هوش مصنوعی پیوست
در سالی که گذشت، انوار ابراهیم نخست وزیر مالزی اعلام کرد این کشور تصمیم دارد مقرراتی برای تشویق به استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی ارائه کند. به گفته انوار سیاست ملی ابررایانشی مالزی روی ۴ حوزه اصلی متمرکز خواهد بود که شامل نوآوری و کارآمدی خدمات عمومی، رقابت و رشد اقتصادی، افزایش اعتماد کاربران و امنیت دادهها و قدرتمندسازی شهروندان از طریق فراگیری دیجیتال میشود. همچنین دولت این کشور یک دفتر ملی هوش مصنوعی با هدف شکل دهی سیاستها و رسیدگی به مسائل رگولاتوری راه اندازی کرد زیرا تصمیم دارد خود را به عنوان یک هاب منطقهای برای توسعه هوش مصنوعی تثبیت کند. این کشور جنوب شرقی آسیا سال گذشته میلادی از شرکتهای فناوری جهان میلیاردها دلار سرمایه جمع آوری کرد تا زیرساخت حیاتی مورد نیاز برای تقاضای روز افزون ابر رایانشی و سرویسهای هوش مصنوعی را تامین کند. پیش بینی میشود این دفتر به عنوان یک آژانس متمرکز برای هوش مصنوعی، تامین برنامه ریزی استراتژیک، تحقیق و توسعه و همچنین نظارت رگولاتوری فعالیت کند. همچنین این آژانس تصمیم دارد در نخستین سال فعالیت خود ۷ اقدام را ارائه کند از جمله توسعه دستورالعمل اخلاقی، یک چارچوب رگولاتوری هوش مصنوعی و یک برنامه هوش مصنوعی ۵ ساله تا ۲۰۳۰ میلادی.
فرانسه وزیر هوش مصنوعی معرفی کرد
همچنین فرانسه نخستین وزیر هوش مصنوعی خود را در بحبوحه تحولات سیاسی این کشور معرفی کرد. این درحالی است که این کشور اروپایی قصد دارد رهبری جهانی هوش مصنوعی را از آن خود کند. کلارا شاپاز مدیر ارشد اجرایی استارتاپ دولتی «فرنچ تک» وزیر هوش مصنوعی و دیجیتالیزه فرانسه خواهد بود. از زمانیکه شرکت آمریکایی اوپن ای آی چت جی پی تی را در ۲۰۲۲ میلادی راه اندازی کرد، فرانسه سعی دارد رقبای هوش مصنوعی خود از جمله شرکتهایی مانند میسترال ای آی را بیشتر کند.
اروپا مجبوربه عقب نشینی از اجرای قوانین
در این میان شهروندان آمریکایی درباره شیوه برخورد مقامات اروپایی در خصوص قوانین هوش مصنوعی خشنود نبودند و با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید به عنوان رییس جمهور آمریکا گمانه زنیها در این زمینه بیشتر شد و به یکباره اروپا موضع خود را نسبت به این قوانین تغییر داد. همچنین در اجلاس هوش مصنوعی که در پاریس برگزار شد تمام توجهات معطوف آن شد که آیا دولت دونالد ترامپ میتواند با چین و ۱۰۰ کشور دیگر درباره توسعه هوش مصنوعی ایمن به تفاهم برسد یا خیر.
از سوی دیگر اروپا و بهویژه فرانسه که به گذر از بوروکراسی و ریسکگریزی شهرت دارند، مشتاق بودند در مورد چارچوبهایی برای سیاستهای هوش مصنوعی بحث کنند. اما این موارد شامل قوانینی نمیشود که ممکن است رشد شرکتهای برتر داخلی این کشورها را آهسته کند، آنهم درحالیکه شرکتهای مذکور از همتایان آمریکایی خود عقب افتاده اند. به گفته افراد شرکت کننده در این اجلاس، کشورهایی مانند فرانسه در حال ارزیابی نحوه اجرای قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا به شیوهای انعطاف پذیر هستند تا از نوآوری جلوگیری نکند. همچنین فرانسه و اروپا در اجلاس هوش مصنوعی که در پاریس برگزار شد وعده حمایت از رشد این فناوری در قاره را دادند. رئیس جمهور فرانسه در این اجلاس اعلام کرد اروپا قوانین را برای شکوفایی هوش مصنوعی در منطقه کاهش میدهد. از سوی دیگر هنا ویرکونن رئیس دیجیتال اتحادیه اروپا نیز قول داد این منطقه قوانین خود را به شیوهای کسب وکار دوستانه ساده سازی و اجرا کند. در پی این رویدادها اتحادیه اروپا سه پیش نویس قانون مربوط به شرکتهای فناوری را کنار گذاشت؛ این در حالی است که مدتها قبل سعی داشت این قوانین را وضع کند.
کمیسیون اتحادیه اروپا پیش نویس قوانین مربوط به حق امتیاز فناوریها، هوش مصنوعی و حریم خصوصی مصرف کنندگان در اپلیکیشنهای پیام رسان را لغو و اعلام کرد پیش بینی میشود قانونگذاران و کشورهای عضو این اتحادیه آنها را بپذیرند. هر سه قانون پیشنهادی با لابی وسیع صنایع و شرکتهای بزرگ فناوری روبرو شدند. یکی از این موارد قانونی بود که تنظیم حق امتیازهای ضروری استانداردی که در فناوریهای تجهیزات مخابراتی، موبایل، رایانه، خودروهای متصل به اینترنت و دستگاههای هوشمند به کار میرود را هدف گرفته بود. این قانون دو سال قبل ارائه شده بود. مدیر اجرایی اتحادیه اروپا اعلام کرد در برنامه کاری ۲۰۲۵ او هیچ توافقی پیش بینی نمیشود و از سوی دیگر وی ارائه پیشنهادی دیگر را ارزیابی خواهد کرد. پیش نویس قانون دوم که دستورالعمل مسئولیت هوش مصنوعی نام دارد در ۲۰۲۲ میلادی پیشنهاد شد و به مصرف کنندگان اجازه میداد برای خسارتی که به دلیل خطا یا کوتاهی ارائهدهنده، توسعهدهنده یا کاربر فناوری هوش مصنوعی متحمل شدهاند، از طریق شکایت، جبران خسارت کنند.
هوش مصنوعی و سرقت مشاغل
درکنار آنچه گفته شد در سالی که گذشت یکی از مهمترین سوالات در زمینه هوش مصنوعی آن بود که آیا فناوری مذکور مشاغل را از بین میبرد؟ این سوال همیشه وجود داشت اما هیچ گاه اهمیت آن تا این اندازه دیده نشد. اما با ظهورعامل های جدید هوش مصنوعی ابزارها میتوانند فعالیتها را بدون دخالت انسانی انجام دهند و همین امر تهدیدی برای برخی فعالیتها در سطح اداری به حساب میآید. یکی از نمونههای این موارد چت باتی است که ایلان ماسک برای یکی از آژانسهای دولت آمریکا فراهم کرده تا به اتوماسیون کمک کند. این درحالی است که تاکنون هزار نفر از کارمندان این اداره اخراج شده اند.
کارمندان اداره خدمات عمومی آمریکا که املاک دولت و برخی فرایندهای فناوری اطلاعات آن را مدیریت میکند، یک چت بات خصوصی از وزارت کارآمدی به رهبری ایلان ماسک دریافت کرده اند تا به خودکارسازی فعالیتهای این سازمان کمک شود. این چت بات GSAi نام دارد. اداره خدمات عمومی یکی از آژانسهای دولتی آمریکا است که با انبوه کاهش نیروی انسانی روبرو شده و تاکنون هزار کارمند آن اخراج شده اند.
همچنین «مجمع جهانی اقتصاد» گزارش سالانه چشم انداز مشاغل خود را منتشر کرد. شرکت کنندگان در این تحقیق به مجمع جهانی اقتصاد اعلام کردند تقاضا برای استخدام افرادی با مهارت در ۳ زمینه هوش مصنوعی، دادههای شبکه و امنیت سایبری و در کل سواد فناورانه، بیش از بقیه است. در بخشی از این گزارش آمده است: نیمی از کارفرمایان تصمیم دارند در واکنش به هوش مصنوعی جهت کسب وکار خود را تغییر دهند. دو سوم آنها نیز تصمیم گرفتهاند افراد مستعد با مهارتهای خاص هوش مصنوعی را استخدام کنند و از سوی دیگر ۴۰ درصد نیز پیش بینی میکنند در حوزههایی که بتوان با هوش مصنوعی مشاغل را خودکار کرد، نیروهای انسانی را کاهش دهند.
افزایش استفاده از هوش مصنوعی برای کارمندان اداری خبر بدی است زیرا اتوماسیون به راحتی میتواند جایگزین آنها شود زیرا طبق گزارش تعداد چنین مشاغلی طی ۵ سال آینده با شدیدترین شیب نزولی، کاهش مییابند. همچنین این گزارش خبر خوبی برای مشاغلی داشت که جایگزین کردن آنها با رایانه سختتر است. به همین ترتیب پیش بینی میشود سریعترین رشد حجم مشاغل به کارهایی مانند کشاورزی، رانندگان تحویل بار، کارگران ساختمان سازی، فروشندگان و کارگران فراوری غذا مربوط باشد. شغلهای مراقبتی مانند پرستاری، مددکاری اجتماعی و دستیاران مراقبتهای شخصی و همچنین مشاغل در حوزه آموزش نیز به شدت رشد میکنند.