به گزارش خبرنگار مهر، در هفته‌ای که گذشت رویدادهای مختلفی در حوزه راه و شهرسازی رخ داد که در ادامه به اهم این اخبار اشاره شده است.
کرمانشاه – خسروی؛ سال ۱۴۰۷ گامی استراتژیک برای توسعه تجارت ایران و عراق
سید مرتضی ناصریان کارشناس ارشد ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به وضعیت ارتباطات ریلی ایران با کشورهای همسایه اظهار کرد: در حال حاضر ایران با اکثر همسایگان خود ارتباط ریلی دارد، اما هنوز ارتباط ریلی با عراق و ارمنستان برقرار نشده است. در خصوص ارمنستان، به دلیل شرایط جغرافیایی سخت، مطالعات نشان داده احداث خط ریلی بسیار دشوار است و در دستور کار نیست. در خصوص جمهوری آذربایجان ارتباط ریلی با منطقه نخجوان در جلفا برقرار ولی غیرفعال است و ارتباط دو کشور در مرز آستارا دنبال می‌شود، اما ارتباط ریلی با عراق از سال‌های دور مطرح بوده است.
وی افزود: عراق کشوری مهم و بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران از میان همسایگان محسوب می‌شود. حجم مبادلات تجاری دو کشور ایران و عراق در سال ۱۴۰۱، حدود ۱۰ میلیارد دلار بوده است. موضوع احداث راه‌آهن بین ایران و عراق از زمان احداث راه‌آهن سراسری در ابتدای دوره رژیم پهلوی مطرح شد، اما در آن زمان مسیر شمال – جنوب از بندر امام به بندر ترکمن اجرا شد و ارتباط ریلی با عراق محقق نشد.
ناصریان ادامه داد: در سال ۱۳۵۵ پس از یک دوره اختلاف نظامی، ایران و عراق توافق کردند که خط آهن ایران و عراق از مرز خسروی به هم متصل شوند. این طرح در مجلس شورای ملی و مجلس سنا به تصویب رسید و قرار شد مسیر راه‌آهن از اراک به کرمانشاه و سپس خسروی و بغداد احداث شود، اما با وقوع انقلاب اسلامی و سپس آغاز جنگ تحمیلی، این پروژه دنبال نشد. پس از بهبود روابط دو کشور، در دوران صدام نیز توافق شد که ارتباط ریلی دو کشور از طریق مرزهای شلمچه و خسروی برقرار شود و مسیر خط ریلی اراک – کرمانشاه – خسروی در سال ۱۳۷۹ به تصویب هیئت وزیران رسید.
وی در پایان گفت: منطقه مرزی خسروی و شهرستان قصرشیرین اخیراً به منطقه آزاد تبدیل شده که می‌تواند نقش مهمی در فرآوری و ارزش‌افزوده کالاهای صادراتی و وارداتی داشته باشد. پروژه کرمانشاه – خسروی نه‌تنها به توسعه حمل‌ونقل، بلکه به رونق اقتصادی و رشد صنایع در مناطق مرزی نیز کمک خواهد کرد؛ امیدواریم با تخصیص بودجه مناسب، اجرای این پروژه در سال‌های آینده تسریع شود و بتوانیم در اواخر سال ۱۴۰۷ شاهد بهره‌برداری از آن باشیم.
فروش «متری مسکن» تهدیدی جدی برای آینده بازار ملک
داوود بیگی‌نژاد نایب رئیس اتحادیه املاک در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به فروش متری مسکن به دلیل کاهش قدرت خرید عموم مستأجران اظهار کرد: در حال حاضر بازار مسکن با مشکلات جدی مواجه است؛ یکی از موضوعاتی که اخیراً به شدت در این بازار مطرح شده، متری فروشی است. کاهش قدرت خرید مردم و افزایش هزینه‌های ساخت باعث شده که برخی از فعالان بازار مسکن به این روش روی آورند. متأسفانه در شرایط فعلی، فروش متری به یکی از ابزارهایی تبدیل شده که برخی از افراد و شرکت‌ها برای جذب سرمایه‌های خرد مردم از آن استفاده می‌کنند.
وی افزود: طبق قانون، پیش‌فروش‌ها باید تحت نظارت و با مجوزهای مشخص انجام شوند، اما متأسفانه در عمل نظارت کافی بر این روند وجود ندارد. در این شرایط، خطرات زیادی برای سرمایه‌گذاران خرد به وجود می‌آید. در بسیاری از موارد، پلتفرم‌های غیررسمی و دفاتر مشاوره املاک بدون مجوزهای لازم اقدام به ثبت قراردادهای پیش‌فروش می‌کنند، که این خود می‌تواند تبعات جدی در آینده داشته باشد.
بیگی‌نژاد با اشاره به تبعات فروش متری مسکن تصریح کرد: در برخی از پروژه‌ها، یک واحد مسکونی به چند نفر به صورت پیش‌فروش فروخته می‌شود که این موضوع می‌تواند باعث ایجاد مشکلات حقوقی، قانونی و اجتماعی گسترده‌ای شود. در چنین شرایطی، نه تنها سرمایه‌های مردم تهدید می‌شود، بلکه در آینده مشکلات عدیده‌ای برای کسانی که وارد این روند شده‌اند، ایجاد خواهد شد.
کاهش زمان سفر به مشهد با برقی‌سازی راه‌آهن تهران – مشهد
سید حسین میرشفیع نماینده و مشاور سابق وزیر راه و شهرسازی در امور زیربنایی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص آخرین وضعیت پروژه برقی‌سازی راه‌آهن تهران – مشهد اظهار کرد: این پروژه سال‌ها در دستور کار وزارت راه قرار داشته و چندین مرتبه به مرحله مناقصه، انتخاب پیمانکار و انجام مطالعات گسترده رسیده است. متأسفانه هربار به دلایلی، عمدتاً بدقولی سرمایه‌گذاران چینی، متوقف شده است. حتی در آخرین مرحله، قرارداد منعقد و تأمین مالی سهم فاینانس از سوی ایران انجام شده بود، اما در نهایت پروژه متوقف ماند.
وی افزود: اخیراً مذاکرات جدیدی از سوی شرکت راه‌آهن و وزارت راه با طرف چینی در حال انجام است. این مذاکرات در قالب طرحی بزرگ‌تر، تحت عنوان کریدور چشمه ثریا که از مرز سرخس تا مرز ترکیه امتداد دارد، دنبال می‌شود. در این چارچوب، تلاش بر این است که از منابع سرمایه‌گذاری دولت چین بهره گرفته شود.
میرشفیع با اشاره به ورود سرمایه‌گذاران داخلی به این پروژه تصریح کرد: از ابتدای سال جاری، گروهی از سرمایه‌گذاران داخلی با محوریت «انجمن خیرین راه و ترابری» با منابع داخلی اقداماتی را برای اجرای این پروژه آغاز کردند، آن‌ها مطالعات قبلی را بازبینی کرده و برآوردهای جدیدی انجام داده‌اند. خوشبختانه طی سال‌های اخیر ظرفیت‌های داخلی در این حوزه به شدت توسعه یافته، به‌گونه‌ای که اکنون تمامی تجهیزات مورد نیاز برقی‌سازی راه‌آهن را می‌توان از منابع داخلی تأمین کرد
نرخ خدمات حمل‌ونقل عمومی کالاها افزایش یافت
به گزارش خبرگزاری مهر، با توجه به افزایش هزینه‌های عملیاتی ناوگان حمل و نقل (قطعات یدکی، لاستیک، روغن و …) در نیمه دوم سال جاری و مستند به قسمت «ب» بند (۱) مصوبه شماره ۲۰۹ شورایعالی هماهنگی ترابری کشور نرخ شاخص حمل کالا با در نظر گرفتن شرایط معیشتی و اقتصادی کشور از ۷,۱۵۰ ریال به ازای هر تن کیلومتر به ۸,۹۰۰ ریال اصلاح و از تاریخ ۱۴۰۳/۱۱/۲۵ به صورت متمرکز مطابق سند کسب و کار اجرای نرخ تن کیلومتر در سامانه مدیریت و کنترل بارنامه اعمال گردد.
پیش‌بینی صادرات ۲ میلیارد دلاری مناطق آزاد در سال ۱۴۰۴
رضا مسرور دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی کشور روز شنبه (۲۷ بهمن) در نشست خبری با اشاره به رفع محدودیت‌ها در مناطق آزاد اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین مسائلی که در هیئت دولت، ریاست‌جمهوری، معاون اول و وزیر مربوطه درباره آن همفکری و همدلی وجود داشته، رفع محدودیت‌های مناطق آزاد بوده است.
وی ادامه داد: همان‌طور که مشخص است، در سال‌های اخیر برخی قوانین و مقررات باعث شدند که مناطق آزاد از کارکرد اصلی خود خارج شوند. به‌عنوان مثال، ورود خودرو به مناطق آزاد ممنوع بود، در حالی که در سرزمین اصلی مجاز بود. این‌گونه محدودیت‌ها را با همکاری دولت کاهش دادیم و بخش قابل‌توجهی از آن‌ها برچیده شد.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد در خصوص برنامه صادراتی سال آینده گفت: هدف‌گذاری ما برای صادرات مناطق آزاد در سال آینده، به رقم ۲ میلیارد دلار است، همچنین فعالان اقتصادی با نگاه صادراتی می‌توانند از مشوق‌های جدید در مناطق آزاد بهره‌مند شوند.
پروازهای ایران به لبنان به دلیل ایمنی لغو شد
سازمان هواپیمایی کشوری ایران اعلام کرد: در پی آنچه که از سوی سازمان هواپیمایی کشوری لبنان مبنی بر «افزایش موقت اقدامات ایمنی در فرودگاه» تا ۱۸ فوریه ۲۰۲۵ (۳۰ بهمن ۱۴۰۳) اعلام شده است، مدیران فرودگاه بیروت و سازمان هواپیمایی کشوری لبنان مجوز پرواز شرکت هواپیمایی ماهان برای روز پنجشنبه (۲۵ بهمن) و جمعه (۲۶ بهمن) را لغو کردند.
همچنین مقامات مربوطه اطلاع دادند، مجوز پرواز شرکت هواپیمایی ایران‌ایر که برای روز سه‌شنبه (۳۰ بهمن) برنامه‌ریزی شده بود، نیز لغو شده است.
مقامات هوانوردی لبنان بر این موضوع تاکید دارند که مجوز پروازهای ایرانی لغو نشده و صرفاً به صورت موقت مشمول برنامه‌ریزی مجدد این پروازها به بعد از ۱۸ فوریه ۲۰۲۵ (۳۰ بهمن) شده‌اند.
تفکیک وزارت راه و شهرسازی، کلید حل بحران‌های مسکن و حمل‌ونقل
سید حسین میرشفیع نماینده و مشاور سابق وزیر راه و شهرسازی در امور زیربنایی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به ضرورت تفکیک وزارت راه و شهرسازی اظهار کرد: ادغام وزارت راه و ترابری با وزارت مسکن و شهرسازی در ۱۳ سال پیش، متأسفانه یک تصمیم غیر کارشناسی و غیرعلمی و ناشی از نوعی لجبازی سیاسی بود. در نتیجه، طی این ۱۳ سال خسارت‌های زیادی به بخش مسکن، شهرسازی، راه، ترابری و حمل‌ونقل وارد شد و همچنان هم این مشکلات ادامه دارد.
وی ادامه داد: از منظر مدیریت دولتی و حکمرانی، این کاملاً بدیهی است که دو حوزه ناهم‌جنس نباید از ابتدا در یک وزارتخانه تجمیع شوند. در حال حاضر، حجم وزارتخانه به حدی گسترده است که حتی اگر وزیر فردی توانمند باشد، نمی‌تواند به شکل مؤثر همه امور را مدیریت کند.
میرشفیع بیان کرد: همان‌طور که در سراسر دنیا تقسیم کار به‌صورت مشخصی تعریف شده، هر مجموعه باید تعداد معینی معاون و زیرمجموعه داشته باشد؛ اما در حال حاضر، وزارت راه و شهرسازی دارای حدود ۲۳ معاون و دستگاه زیرمجموعه است که به‌صورت مستقیم با وزیر در ارتباط هستند، این حجم از گستردگی، نیازمند اصلاحات اساسی در ساختار است.