شرط مهم بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان‌آور، دارا بودن حداقل ۲۰ سال متوالی و ۲۵ سال متناوب سابقه اشتغال است. آن دسته از بیمه‌شدگان که از شرایط ذکر شده برخوردرا باشند، می‌توانند درخواست بازنشستگی خود را به اداره کار وامور اجتماعی ارائه دهند.

 وزیر کار با بیان اینکه ۸۵۰ هزار بازنشسته مشاغل سخت و زیان آور در کشور وجود دارد گفت: تنها امتیازی که هم اکنون به این افراد داده می شود بازنشستگی پیش از موعد است ولی باید حقوق و دستمزد آنها هم تغییر کند. در این زمینه طبقه‌بندی مشاغل برای کارگاه های سخت و زیان آور در حال انجام است.

احمد میدری در نشست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی اظهار کرد: ما بعضی مسائل را نمی توانیم حل کنیم و نوشتن آیین نامه هم مشکلات را حل نمی کند. مثلا در بحث طبس، آیین نامه معادن بسیار خوب نوشته شده ولی امکان اجرای آن وجود ندارد. در بحث مشاغل سخت و زیان آور هم اینگونه است.

وی افزود: تجهیزات و ماشین آلاتی که در کشور وجود دارد فاقد ایمنی و استاندارد لازم است. اقتصاد معدن، کوچک است و نمی تواند به استاندارد این حوزه کمک کند. مشاغل سخت و زیان آور هم هزینه‌های بسیار سنگینی برای دولت و مردم دارد. ما به عنوان دولت در این زمینه همراهی می کنیم ولی شرکتها و موسساتی که بتواند اینها را از سخت و زیان آور خارج کند نداریم.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه ۸۵۰ هزار بازنشسته بر اساس قانون مشاغل سخت و زیان آور بازنشته شده اند گفت: این تعداد رو به افزایش است. پیشنهادی در شورای حفاظت فنی در این زمینه ارایه شده که کارگران کمتری در شرایط سخت و زیان آور کار کنند. ما تنها امتیازی که می دهیم بازنشستگی پیش از موعد است ولی باید حقوق و دستمزد آن هم تغییر کند. باید طبقه‌بندی مشاغل برای کارگاه‌های سخت و زیان‌آور انجام شود.

میدری تصریح کرد: درخصوص طبقه بندی مشاغل سخت با کمک کارشناسان وزارت تعاون به راه حلی که تاکنون پیشنهاد نشده بود رسیده‌ایم. سازمان تامین اجتماعی باید سامانه‌ای در این زمینه ایجاد کند.

افزایش سن بازنشستگی از مصوبات مجلس در ۲۸ آبان ماه سال گذشته بود. این مصوبه در واقع یکی از بند‌های ماده ۲۹ برنامه هفتم توسعه بود.

مصوبه‌ای که البته هنوز زمان اجرای آن مشخص نشده است، اما با توجه به اهمیت این مصوبه، در این مطلب مهم‌ترین مواد مربوطه را بررسی می‌کنیم:

۱. بیمه پردازانی که ۲۸ تا ۳۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آن‌ها برای بازنشستگی اضافه نمی‌شود.. بیمه پردازانی که ۲۵ تا ۲۸ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی دو ماه اضافه می‌گردد.

۳. بیمه پردازانی که ۲۰ تا ۲۵ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی سه ماه اضافه می‌گردد.

۴. بیمه پردازانی که مطابق قوانین ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی چهارماه اضافه می‌گردد.

۵. بیمه پردازانی که مطابق قوانین تا ۱۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی پنج ماه اضافه می‌گردد.

همچنین تبصره یک این ماده اجرای تمام یا بخشی از این مواد را مشروط بر این کرده است که سن بیمه شده در زمان بازنشستگی برای مردان از ۶۲ سال و برای زنان از ۵۵ سال بیشتر نباشد. تبصره شش این ماده هم قرر کرده است که افرادی که با تقاضای خود مایل به بازنشستگی زودتر از موعد فوق الذکر باشند، بازنشستگی آن‌ها مطابق قوانین مربوطه و بدون رعایت بند‌های (۱) تا (۵) بلامانع است و حقوق بازنشستگی آنان مطابق احکام این سند برقرار خواهد شد.

روایت رئیس مجلس از میزان افزایش سن بازنشستگی

محمد باقر قالیباف رئیس مجلس نیز توضیح داده است که براساس این مصوبه سقف افزایش سنوات خدمتی برای آقایان «حداکثر۳۵ سال یا ۶۲ سال سن» است و سقف سن بازنشستگی برای خانم‌ها ۵۵ سال است. همچنین گفته شده که در این مصوبه میزان افزایش سنوات خدمت پلکانی است و بیشتر افراد در حد چند ماه به سنوات خدمت‌شان اضافه می‌شود و به میزان سنوات خدمت افرادی که به‌تازگی شروع به کار کنند نیز حداکثر ۵ سال اضافه می‌شود.

نگاهی به سن بازنشستگی در قانون تامین اجتماعی

البته ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی نیز به موضوع بازنشستگی پرداخته است بر اساس این ماده، مشمولان این قانون با داشتن شرایط حداقل ۱۰ سال پرداخت حق بیمه مقرر، قبل از تاریخ تقاضای بازنشستگی و رسیدن سن مرد به ۶۰ سال و زن به ۵۵ سال تمام امکان استفاده از خدمات بازنشستگی برای این افراد فراهم است. ماده ۷۷ این قانون نیز به میزان مستمری پرداخته است. بر اساس این ماده مقدار مستمری یک‌سی و پنجم متوسط مزد یا حقوق بیمه شده ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه است مشروط بر آنکه از صددرصد متوسط مزد یا حقوق تجاوز نکند. در تبصره قانونی آن نیز متوسط مزد یا حقوق برای محاسبه مستمری آمده که متوسط آن عبارت است از مجموع مزد یا حقوق بیمه شده که براساس آن حق بیمه پرداخت شده ظرف ۲ سال آخر پرداخت حق بیمه تقسیم بر ۲۴ خواهد بود.