حجتالاسلام والمسلمین مهدی طاهری در گفتوگو با خبرنگار مهر با اشاره به موضوع مدیریت بحران با دید خدامحوری و تحقق وعدههای الهی، اظهار کرد: اگر بخواهیم درمورد مدیریت بحران با دید خدامحوری و وعدههای قطعی الهی صحبت کنیم یک بازگشت مبنایی به مفروضات عقیدتی خود خواهیم داشت.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری افزود: براساس مبانی اعتقادی و کلامی دین مبین اسلام ما باور داریم عالم از تدبیر خداوند متعال خارج نیست و درواقع آنچه رخ میدهد تحت مشیت الهی است که گاهی نحوه این مدیریت براساس هدایت تکوینی و گاهی نیز براساس هدایت تشریعی است.
وی به آیه شریفه «رَبُّنَا الَّذِی أَعْطَیٰ کُلَّ شَیْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَیٰ» اشاره کرد و گفت: بنابر این آیه شریفه نیز میتوان گفت آنچه که در عالم رخ میدهد از ربوبیت و اراده الهی خارج نیست.
حجتالاسلام والمسلمین طاهری با اشاره به ارتباط خداشناسی و انسانشناسی، عنوان کرد: خداوند متعال تحقق تدابیر خود در عالم را از طریق اراده و اختیار انسانها رقم میزند البته گاهی مسائلی که از آنها با عنوان معجزه نیز یاد میشود تحت تدبیر اختیار انسانها قرار ندارد و به خواست الهی در عالم محقق میشوند اما بخش عمدهای از تدابیر الهی از طریق اراده انسان در عالم محقق میشود.
وی اضافه کرد: براساس آیات قرآن کریم تا زمانی که اراده جمعی اقوام و انسانها به تحقق فعل الهی تعلق نگیرد اصلاح آن جامعه ممکن نیست و جامعه زمانی اصلاح میشود و به سعادت میرسد که اراده جمعی انسانهای آن جامعه در کنار یکدیگر مجتمع و به این ترتیب امکان ایجاد تحولات عظیم فراهم شود.
مسیر سعادت انسان بدون فراز و فرود نیست
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: خداوند متعال کلیت سیر سعادت انسان را معین کرده و میتوان در چند مورد به آن توجه داشت برای مثال راهبرد اساسی انسانها همچنین مبدا و معاد آنها براساس قرآن کریم مشخص شده که انسانها «إِنَّا لِلَّهِ» و «إنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ» هستند همچنین خداوند متعال برنامههای عملیاتی مسیر سعادت را برای بشر در قرآن کریم روشن کرده است.
حجتالاسلام والمسلمین طاهری یادآور شد: مسیر سعادت انسان بدون فراز و فرود نیست چراکه خداوند متعال به واسطه جریان خلقت به شیطان اجازه و وقت برای گمراه ساختن بشر را داده و تا زمان مرگ شیطان انسان از او در امان نخواهد بود.
وی با اشاره به آیه شریفه «وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن رَّسُولٖ وَلَا نَبِیٍّ إِلَّآ إِذَا تَمَنَّیٰٓ أَلۡقَی ٱللشَّیۡطَٰنُ فِیٓ أُمۡنِیَّتِهِۦ»، بیان کرد: قرآن کریم درمورد انبیا الهی به عنوان انسانهایی که مدیریت عالم را با نگاه خدامحوری در اختیار دارند میفرماید: «هیچ رسولی از رسولان خدا وجود ندارد مگر اینکه شیاطین در مسیر حرکت او اشکالاتی را ایجاد کنند» بنابراین مسیر سعادت انسان و جامعه یک مسیر صعود و بدون دردسر نیست.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری ادامه داد: یکی از فراز و فرودهایی که در مسیر سعادت انسانها وجود دارد القائاتی است که شیطان به واسطه اغوا در مسیر انسان قرار میدهد همچنین خلقت ویژه انسان که از یک سو به مباحث فطری و از سوی دیگر نیز به حیات مادی گرایش دارد او را در مسیر سعادت درگیر فطرت و غریضه میکند.
حجتالاسلام والمسلمین طاهری افزود: موضوع دیگری که در مسیر سعادت اجتماعی انسان قرار میگیرد و گاهی منجر به بروز مشکلاتی میشود ابعاد مادی دنیا است یعنی با توجه به محدودیتهایی که در دنیا وجود دارد خواستهها و تمایلات تمامی انسانها به صورت همزمان برطرف نخواهند شد و گاهی اوقات درگیری و بحرانهایی در مسائل حیات انسان و پدیدههای اجتماعی ایجاد میشود.
وی با بیان اینکه بخش عمده معارف ما برگرفته از مکتب اهل بیت (ع) است، عنوان کرد: با مراجعه به قرآن کریم درمیابیم با وجود اینکه اسلام کاملترین دین است اما شرط اسلامیت باور به معارف انبیا پیشین است بنابراین معارف انبیا یکی از مهمترین موضوعاتی است که باید مورد توجه قرار بگیرد، در قرآن کریم نیز شاهد هستیم برخی سورهها به نام انبیا نازل شده است پس ما برای اینکه بتوانیم وعدههای الهی را در حیات بشر مشاهده کنیم به آشنایی با معارف انبیا نیازمند هستیم.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: گاهی اوقات برخی بحرانهای اجتماعی در دورههایی از تاریخ رخ داده که خداوند متعال در قرآن کریم با استفاده از یک بستر تاریخی که برای انبیا رخ داده بود این بحران را بیان و روشن میکند برای مثال در مسائل اقتصادی به آنچه قوم حضرت موسی از ایشان طلب میکردند اشاره و حکایتی از آنها در سوره بقره نقل شده است.
حجتالاسلام والمسلمین طاهری تصریح کرد: در سوره مبارکه هود نیز به قوم لوط اشاره شده و مسائل اخلاقی مورد بررسی قرار گرفته است یعنی ضمن رعایت عفت و حیا حکایتی تاریخی نقل و به واسطه آن مسئله ذهنی امروز جامعه حل شده است.
وی یادآور شد: بنا بر آنچه ذکر شد لازم است ما به حیات انبیا توجه جدی داشته باشیم تا فهم خود را نسبت به رویکرد خدامحور آنها تقویت کنیم و بتوانیم در این بستر مسائل و مشکلات خود را حل کنیم.
مشارکت در تصمیم یکی از موضوعاتی است که در حوزههای مدیریتی میتواند به ما کمک کند
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری بیان کرد: طراحی صحنه و مشارکت در تصمیم و عمل یکی از موضوعاتی است که در حوزههای مدیریتی میتواند به ما کمک کند درواقع یکی از روشهای عبور از بحران همچنین چابکسازی ارتباطات اجتماعی و ساختاری مدیران این است که در تصمیمگیری اعضای ساختار و اجتماع مشارکت داده شوند؛ مشارکت در تصمیم توسط خداوند متعال نیز به انبیا توصیه شده و در این زمینه آیات بسیاری در قرآن کریم وجود دارد.
حجتالاسلام والمسلمین طاهری ادامه داد: در بسیاری از امور برای مدیریت بحران باید صحنهای طراحی شود که مردم در آن نقشآفرینی کرده و احساس کنند در تصمیمی که در جامعه اتخاذ میشود سهم دارند، زمانی که مردم فکر کنند در جامعه درحال رقم زدن یک نقش و فعل هستند احتمال بروز بحران در آن جامعه به شدت کاهش پیدا میکند.
وی با اشاره به موضوع خلق ارزش در سرمایههای اجتماعی، افزود: این امر درواقع به معنای تحقق ارزشها و اهداف توحیدی به واسطه سرمایههای اجتماعی است؛ گاهی در تحقق یک فعل یا در مسیر حرکت یک جامعه به سمت سعادت اشکالات و انحرافات متعددی به وجود میآید که به مماشات نیاز دارند البته مماشات به معنای پذیرش باور دیگران نیست بلکه یک استراتژی برای پیشبرد امور است.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه در حوزه مماشات و همراهی تا حد ممکن، میتوان به آیاتی که پیرامون مواجه حضرت ابراهیم با کفار است مراجعه کرد، عنوان کرد: زمانی که انسان با یک بحران عقیدتی مواجه میشود تا اندازهای که بحث پرامون آن از خط دقیق و صحیح خارج نشود امکان همراهی برای او وجود دارد.
حجتالاسلام والمسلمین طاهری اضافه کرد: زمانی که یک فرد درحال بحران آفرینی است تا زمانی که به قله نرسیده گوش شنیدن حرف سایرین را ندارد پس تا حد ممکن میتوان با او همراهی کرد اما زمانی که به قله رسید و ساکت شد فرصت لازم برای سخن گفتن درمورد حقایق فراهم میشود و این امر درواقع معنای حقیقی مماشات و همراهی تا حد ممکن است.
وی تصریح کرد: در کتاب «انسان ۲۵۰ ساله» رهبر معظم انقلاب اسلامی درخصوص تقیه میفرمایند: «تقیه به معنای بسته شدن و ترک فعل نیست بلکه تقیه یعنی پیدا کردن راه جدید برای رسیدن به هدف» بنابراین در هنگام بروز بحران در ابتدا باید راهی برای خروج از آن پیدا کرد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری یادآور شد: همراهی و توزیع مسئولیت یا مسئولیت سپاری به افرادی که بحرانزا هستند میتواند در مدیریت خلق بحران توسط برخی انسانها اثرگذار باشد.
حجتالاسلام والمسلمین طاهری با اشاره به اهمیت موضوع خطرپذیری، گفت: احتمال بروز بحران همواره وجود دارد اما اگر ترس بر انسان حاکم شود فرصت کسب موفقیت از دست خواهد رفت چراکه انسان ترسو جرأت پیش بردن یک امر الهی را ندارد و به همین جهت نیز خطرپذیری و جسارت اقدام یکی از ویژگیهای انبیا الهی بوده است.
وی بیان کرد: تلاش و مجاهدت خستگی ناپذیر از دیگر موضوعات مهمی است که در قرآن کریم نیز سفارش شده است یعنی رسالت یک انسان مدیر و متصل به ملکوت جهاد است، در قرآن به این موضوع اشاره شده که پیدا کردن راه سعادت انسانها با خداوند متعال است و انسان باید در این مسیر تلاش و مجاهدت داشته باشد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری با تاکید بر اهمیت استقامت در ایمان، ادامه داد: در قرآن کریم به این موضوع اشاره شده که گاهی سختی کار بر پیامبران تا حدی شدت پیدا میکرد که با وجود داشتن مقام بالای نبوت مأیوس میشدند اما این نوید نیز داده شده که در آن زمان که سختی و ناامیدی شدت میگیرد وعده خداوند متعال محقق میشود.
حجتالاسلام والمسلمین طاهری افزود: فرصت سازی از تهدیدها یکی دیگر از محورهای حیاتی برای مدیریت بحران است همانگونه حضرت یوسف محرومیت و تهدید زندان را به فرصتی برای اقدامات بعدی خود تبدیل کردند.
وی عنوان کرد: در دورهای که تمامی فرزندان پسر توسط قدرتمندترین آدم عالم در آن دوره کشته میشدند خداوند متعال حضرت موسی را در خانه همان فرد پرورش داد بنابراین گاهی خداوند دین خود را به دست دشمنان آن تقویت میکند، نکته مهم این است که حضرت موسی در مواجه با رود نیل که سپاه فرعون نیز در پشت سر آنها قرار داشت چون متصل به خداوند متعال بود، ایمان داشت خداوند آنها را در چنین شرایطی تنها نخواهد گذاشت.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: از نگاه خدامحوری انسان مدیر، سعادتمند و متصل به وحی میداند همه امور به دست خداوند متعال حل میشوند، حمایت و نصرت خداوند متعال در حرکتهای قدسی ضرورتاً در ظاهر آن حرکت رخ نمیدهد بلکه در باطن است برای مثال در داستان حضرت یوسف ظاهر این است که افرادی برادر خود را درون چاه انداختند اما باطن حرکت این است چاه مسیر عزیز شدن حضرت یوسف است.
حجتالاسلام والمسلمین طاهری تصریح کرد: انقلاب اسلامی نیز انقلابی است که احتمالاً در مسیر حرکت خود بحرانهای متعددی دارد اما در این بحرانها خداوند اتفاقاتی مانند طبس را رقم زده و کمکهای بسیاری خواهد داشت.