به گزارش خبرنگار مهر، چهارمین سلسله نشست‌های «پاتوق» که عصر دوشنبه ۱۶ بهمن ماه در اداره کل ارشاد استان تهران برگزار شد، اختصاص به کاریکاتور داشت که علی مریخی، داوود کاظمی، مرتضی طهرانی، امیر دهقان، عباس گودرزی، اوستا فروردین، صابر شیخ‌رضایی و حسین رحیم‌خانی هنرمندان کارتونیست، محمدرضا زنگنه سرپرست خانه کاریکاتور، علی فروزانفر مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران و مصطفی نصیری معاون هنری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران حضور داشتند.
جایگاه خانه کاریکاتور کجاست؟
زنگنه در این نشست با اشاره به جایگاه خانه کاریکاتور که منشا کارتون و کاریکاتور کشور است، گفت: خانه کاریکاتور با هنرمندان داخلی و خارج از کشور ارتباط دارد و به واسطه آثار هنرمندان سراسر کشور، دوسالانه‌هایی را با موضوعات مختلف از جمله موضوعات اجتماعی برگزار کرده است. ظرفیت هنر کارتون و کاریکاتور به گونه‌ای است که تاثیرات آنی و شگرف را ایجاد می‌کند. خانه کاریکاتور مشتاق است تا با تبحری که دارد به حوزه انیمیشن نیز وارد شود و از انحصار انیمیشن که به صداوسیما اختصاص دارد، فاصله بگیرد.
چرایی نبود انجمن صنفی کاریکاتوریست‌ها
در ادامه علی مریخی کاریکاتوریست‌ها را جزو جدایی ناپذیر مطبوعات دانست و تصریح کرد: کاریکاتور زبان قابل فهم و قابل درک برای عامه مردم است و به همین دلیل در مطبوعات بسیار کاربرد دارد. کاریکاتوریست‌ها همیشه بار احزاب را به دوش کشیدند اما متاسفانه هیچ وقت نه از جانب جریان اصولگراها و نه از جانب جریان اصلاح‌طلب‌ها دیده نشدند. ما همواره رکن اصلی مطبوعات بودیم ولی طی این سال‌ها هیچ انجمن صنفی شکل نگرفته است.
یک انتقاد به نبود تسهیلات عادی برای کاریکاتوریست‌ها
مرتضی طهرانی از هنرمندان کاریکاتوریست با تاکید بر مشکلاتی که برای هنرمندان عرصه کارتون و کاریکاتور وجود دارد، گفت: بیش از ۲۰۰ کاریکاتوریست جوان وجود دارد که متاسفانه با وجود آثار باکیفیتی که دارند و در اجتماع فعال هستند، بیمه نیستند. یکی از شرایط عضویت در صندوق اعتباری هنر برای کاریکاتوریست‌ها برپایی نمایشگاه است اما با توجه به هزینه‌های بالایی که در برپایی نمایشگاه وجود دارد، چون نمایشگاه نداشتیم نباید عضو صندوق اعتباری هنر باشیم؟
وی تصریح کرد: بعد از شروع کرونا، فضای مجازی محلی برای ارایه آثار فراهم کرد اما فیلترینگ فضای مجازی ارایه آثار ما را تحت الشعاع قرار داد. سوالی که مطرح می‌شود این است که وقتی بحث فیلتر مطرح است، چرا مالیات گرفته می‌شود؟ باید فضایی برای کارتونیست‌ها و کاریکاتوریست‌ها در نظر گرفته شود تا هنرمندان این عرصه بتوانند در آن فضا فعالیت داشته باشند. من عاشق ایران هستم و می‌خواهم در این کشور خلق اثر داشته باشم.
فضای بصری شهر سبب خمودگی و ناراحتی مردم است
طهرانی با انتقاد از فضاسازی بصری شهر، گفت: فضاهای بصری شهر به جای روحیه دادن و خوب کردن حال آدم‌ها، خمودگی و ناراحتی را بر حال مردم غالب می‌کند. هرکدام از هنرمندان حاضر در این جمع سوپر استار و پیشکسوت هستند اما متاسفانه صدا و سیما تریبونی در اختیار این دوستان برای دیده شدن و معرفی قرار نداده است.
در ادامه، عباس گودرزی پیشنهاد داد: بهتر است فضایی در نظر گرفته شود تا ارتباط دوستان هنرمند کارتونیست و کاریکاتوریست را با رسانه‌ها مدنظر قرار دهد و هنرمندان این عرصه به رسانه‌ها معرفی شوند.
وی با تاکید بر نقش کاریکاتوریست‌ها در کشور و استقبال مقام معظم رهبری از هنرمندان عرصه کارتون و کاریکاتور، بیان کرد: با برقراری ارتباطات با ارگان‌ها و سازمان‌ها می‌توان به واسطه تحول و تنوع در آثار هنری، فضاسازی محیطی و بصری شهر را تغییر داد.
تحول فقط در فضای مجازی ایجاد شده نه در فضای شهری!
صابر شیخ‌رضایی هنرمند طراح گرافیک و کارتونیست در این نشست، با اشاره به تحول به وجود آمده توسط فضای مجازی، گفت: فضای مجازی با خانه‌تکانی عرصه چاپ و نشر، فضا را دچار تحول کرده است. می‌توان از ظرفیت کارتون و کاریکاتور جهت فضاسازی شهری استفاده کرد تا روحیه تازه به شهر تزریق شود. همچنین می‌توان با تحول زبان کاریکاتور، حجم را به کاریکاتورها افزود و با مشارکت‌های دوجانبه با شهرداری، آثار بدیعی را ارایه داد.
وی با اظهار تاسف نسبت به خلاهایی که در معرفی کارتونیست‌ها و کاریکاتوریست‌ها وجود دارد، عنوان کرد: جهت معرفی و تکریم هنرمندان عرصه کارتون و کاریکاتور می‌توان کتاب یا کتابچه‌هایی منتشر کرد که ضمن معرفی هنرمندان، آرشیوی از آثار نیز وجود داشته باشد.
انجمن کارتون و کاریکاتور تشکیل می‌شود؟
مصطفی نصیری معاون هنری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران با اشاره به دستورالعمل‌های جدیدی که در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران درباره صندوق اعتباری هنر وجود دارد، گفت: یکی از دستورالعمل‌های جدیدی که در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران وجود دارد تکمیل پرونده‌هایی است که به تایید اداره کل برسد. ما می‌توانیم در هر زمینه هنری یک انجمن داشته باشیم که می‌توان تشکیل انجمن کارتون و کاریکاتور را لحاظ کرد. برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها نیز بعد از بررسی طرح‌ها و برآورد هزینه امکان پذیر است.
پیگیری برای برگزاری مجدد دوسالانه کاریکاتور
در پایان این پاتوق نیز علی فروزانفر با تاکید بر تداوم سلسله نشست‌های «پاتوق» و تعامل و گفت‌وگوها، گفت: دنبال‌کننده آثار در حوزه کارتون و کاریکاتور هستم. ما با خانه کاریکاتور تعامل داریم و با حضور آقای زنگنه به فعالیت‌های خانه کاریکاتور امیدوارتر از گذشته هستیم. مساله جمع حاضر مسایل تخصصی حوزه کارتون و کاریکاتور است و برای اولین گام‌ها پیگیری‌هایی را جهت برگزاری مجدد دوسالانه کاریکاتور در سال آینده انجام داده ایم.