به گزارش تجارت‌نیوز، بانک مرکزی که هر هفته با انتشار گزارشی در وبسایت رسمی خود، آمار و ارقام مرتبط با بازار باز و بازار بین بانکی را در قالب گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی اعلام می‌کند، به‌تازگی داده‌های مربوط به هفته سوم آبان ماه را نیز منتشر کرده است.

بر اساس داده‌های درج شده در این گزارش، میزان سفارش‌های ارسالی بانک‌ها در بازار باز، برای دومین هفته متوالی نزولی شده، اما بانک مرکزی میزان تزریق پول خود در این بازار را تغییر نداده است. به این ترتیب به نظر می‌رسد که بانک مرکزی سقف پذیرش سفارش‌های ارسالی بانک‌ها را بار دیگر بالا برده و سقف جدیدی در بازار باز ایجاد کرده است.

کاهش مجدد نیاز بانک‌ها به نقدینگی در باز باز در حالی است که بانک مرکزی میزان مداخله خود در بازار بین بانکی را نیز در این هفته کاهش داد. طوری که در این بازار و در بازه زمانی ذکر شده، تنها یک بانک وامی به مبلغ 910 میلیارد تومان از بانک مرکزی دریافت کرد.

کاهش 500 میلیاردی سفارش بانک‌ها در بازار باز

آمارهای منتشر شده توسط بانک مرکزی نشان می‌دهند که در عملیات بازار باز هفت روز منتهی به 15 آبان ماه سال جاری، بانک‌ها 139.5 هزار میلیارد تومان سفارش برای استقراض از بانک مرکزی ارسال کرده‌اند؛ رقمی که اگرچه در مقایسه با هفته قبل حدود 500 میلیارد تومان کاهش پیدا کرده، اما همچنان سطح بالا و قابل توجهی به حساب می‌آید.

بانک مرکزی اما در واکنش به این کاهش اندک در سفارش‌های ارسالی، حجم سفارش‌های پذیرفته شده را تغییر نداد و همچون هفته گذشته 118.9 هزار میلیارد تومان در بازار باز تزریق کرد. به این ترتیب مازاد تقاضای نقدینگی شبکه بانکی در بازار باز این هفته نیز معادل 21 هزار میلیارد تومان ثبت شد و بانک مرکزی برای نهمین هفته متوالی، بخشی از درخواست بانک‌ها در شبکه بانکی را بی‌پاسخ گذاشت.

همچنین بیش از 119.4 هزار میلیارد تومان از وام‌های اعطا شده توسط بانک مرکزی از طریق بازار باز در این هفته سررسید شد و بانک‌ها این مبلغ را به بانک مرکزی پس دادند.

در سی‌ و سومین حراج بازار باز چه گذشت؟

این هفته سی‌ و سومین حراج بازار باز در سال 1402 برگزار شد و موضع عملیاتی بانک مرکزی در این هفته نیز توافق بازخرید بود. در بازار باز هفته منتهی به 15 آبان ماه، 20 بانک و موسسه اعتباری مشارکت کردند و بخشی از وجوه نقد موردنیاز خود را از بانک مرکزی قرض گرفتند.

سررسید این استقراض که مدت توافق بازخرید نامیده می‌شود، در این هفته نیز هفت روزه بود و حداقل نرخ توافق بازخرید که بیشتر با نام نرخ ریپو شناخته می‌شود نیز به ثبات خود در رقم 23 درصد از ابتدای سال ادامه داد.

بازار باز چیست؟

یکی از سازوکارهای مهم برای اعمال سیاست پولی توسط بانک مرکزی، عملیات بازار باز است. بازار باز به بانک‌ها این فرصت را می‌دهد تا بتوانند کسری منابع نقدی خود را با قرض گرفتن از بانک مرکزی جبران کنند و بانک مرکزی نیز می‌تواند با هدایت نقدینگی در این بازار، روند حرکت نرخ بهره بین بانکی را مشخص کند.

بانک‌ها با ثبت سفارش در بازار باز، اوراق قرضه‌ در اختیار خود را نزد بانک مرکزی وثیقه قرار می‌دهند و در عوض، مبالغ مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند. با این حال بانک‌ها باید در زمان سررسید، این مبلغ را به اضافه بهره آن که همان نرخ توافق بازخرید است، به بانک مرکزی برگردانند.