اگر قصد دارید خرید سیستم گیمینگ میان رده با بودجه‌ای نه چندان زیاد تهیه کنید، احتمالا متوجه مسیر پرچالشی که به واسطه‌ی نوسانات ارز و آشفتگی بازار این روزهای کشور، تهیه و خرید سیستم‌ها مناسب گیم را دشوارتر از گذشته کرده است، هستید. با این وجود همچنان خرید و اسمبل کامپیوتر می‌تواند در دراز مدت یک انتخاب به صرفه‌تر و آینده‌نگرانه‌ای باشد. کامپیوتر گیمینگ می‌تواند برای افراد فنی یا کسانی که کارشان به سیستم‌های کامپیوتری وابسته است یک تیر و دو نشان باشد.

متاسفانه در سال‌های اخیر به دلیل تداوم و تشدید تحریم‌های اقتصادی، کاهش شدید ارزش ارز ملی و همچنین محدودیت‌های بانک مرکزی با واردات کالاهای خارجی به منظور کنترل نرخ ارز، قیمت سخت افزار و لوازم جانبی کامپیوتر به شکل بی‌منطقی افزایش یافته است. از سویی دیگر تامین کنندگان سخت افزاری به دلیل عدم اطمینان از آینده اقتصادی، نبود سیستم نظارتی و عدم امکان واردات، به دپو محصولات و عملکرد سلیقه‌ای در فروش‌ آن‌ها روی آورده‌اند؛ در نتیجه در حال حاضر با فقدان شدید قطعات و تنوع آن مواجه هستیم.

از همین جهت میزان انعطاف پذیری در راستای معرفی و راهنمای خرید سیستم‌های گیمینگ از همیشه دشوارتر است. با این حال در این مقاله از ویجیاتو قصد داریم به بررسی و راهنمایی راجع به خرید یک کامپیوتر گیمینگ میان رده بپردازیم. این مقاله به صورت ماهیانه و با استعلام قیمت به صورت میانگین از بازار ایران آپدیت خواهد شد.

سیستم گیمینگ میان رده چه عملکردی خواهد داشت؟

کامپیوتر های گیمینگ میان رده معرفی شده در این مقاله توانایی اجرای بازی‌های جدید نسل نهم را با تنظیمات متوسط و یا بالا خواهند داشت. علاوه بر این چنین سیستمی نیاز روزانه شما به وب گردی، اجرای محتوای‌های صوتی و ویدئویی، نمایش فایل و اسناد و اجرای بدون اختلال نرم افزارهای سنگین را به راحتی برآورده خواهد کرد. سیستم معرفی شده یک کامپیوتر دسکتاپ عالی و یک میان رده در ورک استیشن و یک سیستم بسیار خوب گیمینگ محسوب خواهد شد.

در ادامه به منظور درک هرچه بیشتر شما از عملکرد این سیستم، میانگین فریم ریتی که به وسیله‌ی آن می‌توانید عنواین محبوب را تجربه کنیم در ادامه ذکر می‌کنیم. بدیهی است که این نرخ‌ها حدودی بوده و محاسبه‌ی نرخ فریم نهایی بدون در نظر گرفتن بسیاری از المان‌ها ممکن نیست.

این اعداد میانگین فریم ریت بازی‌های مذکور و تنها توسط کارت گرافیک معرفی شده در این لیست خرید بهترین کامپیوتر گیمینگ میان رده (Nvidia RTX 4060 Ti) را به ما نشان می‌دهد و تنها برای نشان دادن حدودی قدرت این سیستم گیمینگ است. لذا در نظر داشته باشید که این اعداد با نتیجه نهایی متفاوت خواهند بود.

پردازنده مرکزی (CPU)

پردازنده اصلی کامپیوتر (CPU) به مثابه مغز کامپیوتر عمل می‌کند. این پردازنده در واقع آن بخش از رایانه است که اقدامات، محاسبات و اجرای برنامه‌ها را بر عهده دارد. پردازنده جزو مهم‌ترین قطعات یک سیستم گیمینگ است که عملکرد و راندمان کلی سیستم را تعیین می‌کند. هرچند که پردازنده نقش اساسی برای بازی کردن را ندارد؛ اما انتخاب صحیح آن یک مرحله بسیار مهم و حیاتی به شمار رفته و شما بایستی با توجه به بودجه و مهم‌تر از همه پلتفرم انتخابی خود یکی از گزینه‌های زیر را انتخاب کنید.

با توجه به ورود نسل دوازدهم اینتل و اختلاف قیمت بسیار کم این نسل با دو نسل پیشین، در این لیست جدیدترین پردازنده‌های اینتلی معرفی شده‌اند و توصیه‌ی ما تهیه‌ی این نسل است. همچنین اقتصادی بودن آن نسبت به نسل سیزدهم که جدیدترین نسل حال حاضر است، از دیگر ویژگی‌های این پردازنده به شمار می‌رود.

مادربرد (Motherboard)

مادربرد یا برد اصلی (Motherboard) همان طور که از نامش پیداست، نوعی تخته مداری الکتریکی است، در واقع به عنوان مرکز ارتباطات رایانه شناخته می‌شود. بخش‌های گوناگون یک کامپیوتر روی این قسمت سوار شده و مادربر دو وظیفه اصلی، اتصال اجزا به هم و تامین انرژی الکتریکی آن‌ها را به عهده می‌گیرد. مادربرد از بااهمیت و حیاتی‌ترین قطعات کامپیوتر است. با وجود اینکه مادربرد نقش تعیین کننده‌ای در عملکرد سیستم شما نخواهد داشت اما انتخاب یک مادربرد که در آینده بتواند در ارتقای سیستم شما را همراهی کند یک حرکت هوشمندانه و منطقی است.

در واقع تفاوت بین مادربردها، فارغ از چیپست و پلتفرم غالبا به امکانات آن‌ها محدود می‌شود. همچنین قطعاتی که روی این برد سوار می‌شوند، راندمان کاری کامپیوتر شما را تعیین می‌کنند. این امکانات جانبی شامل مدار تغذیه‌ی قدرتمندتر برای اورکلاک، قطعات الکترونیکی با کیفیت‌تر برای تحمل حرارت بیشتر، ماژول وای‌ فای (WIFI)، تراشه‌های کنترلی برای تعداد سنسورهای بیشتر، تراشه‌های رمزگشایی Codec صوتی برای کیفیت بالاتر، همین‌طور کنترلرهای نورپردازی RGB و غیره می‌شود.

مادربرد ASUS PRIME B660-PLUS D4 با بهره گیری از چیپست بسیار خوب اینتل B660، سوکت پردازنده‌ی LGA 1700 و چهار عدد اسلات رم یکی از انتخاب‌های خوش قیمت میان رده است. این مدل ایسوس پرایم، برخلاف سایر مادربردها با چیپست Z660 با حذف برخی ویژگی‌های مازاد گیمینگ، قیمت مناسبی دارد.

با وجود این که PRIME B660-PLUS D4 در محصولات میان رده چیپست B660 به شمار می‌رود، ایسوس مدار رگولاتور مناسبی را به خدمت گرفته تا پردازنده های i5 و i7 سری K حتی در حالت اورکلاک، با مشکل تامین انرژی مواجه نشود. این مادربرد از حافظه‌های پرقدرت DDR4 تا فرکانس ۵۰۰۰ مگاهرتز در حالت XMP نیز پشتیبانی خواهد کرد.

با این حال، انتخاب مادربرد تا حد زیادی منوط به تعیین پردازنده شما دارد. پردازنده‌ها امروزه در سوکت و پشتیبانی تراشه‌ها، متفاوت از نسل‌های گذشته خود عمل می‌کنند. از این رو انتخاب و خرید مادربرد بین محصولات اینتل (Intel) و یا ای‌ام‌دی (AMD)، بدون اطلاعات و پیش زمینه فنی ممکن است کمی چالش برانگیز باشد.

کارت گرافیک (GPU)

واحد پردازش گرافیک یا همان GPU ‌عنوان ابزاری است که که برای رندر گرفتن تصاویر در سیستم‌های کامپیوتری استفاده می‌شود. این قطعه حیاتی‌ترین سخت افزار برای تجربه با کیفیت بصری از گیم است. اگر گیمر، استریمر، تولید کننده محتوا و یا فعال صنعت مدیا و ویرایش باشید، تهیه این قطعه در راس نیازهای شما قرار می‌گیرد. چرا که این توانایی این قطعه عملکردی مستقیم بر تمامی پردازش‌های گرافیک محور کامپیوتر شما خواهد داشت. بنابراین سرمایه گذاری و انتخاب بهترین کارت گرافیک از مهم‌ترین اقدامات بشمار می‌رود.

با وجود این که کارت گرافیک حیاتی‌ترین قطعه در اجرای بازی‌ها می‌باشد، با این حال صرفا اکتفا کردن به این ماژول نمی‌توانید تجربه‌‌ی مناسبی داشته باشید. در واقع کارت گرافیک بایستی در یک تعادل با سایر قطعات شما خریداری شود در غیر این صورت می‌تواند موجب گلوگاه یا باتل نک شده و قدرت پردازشی کامپیوتر شما را محدود کند.

از این رو ما در این مقاله گزینه‌هایی متناسب با قدرت پردازشی سایر قطعات پیش بینی کرده‌ایم. بدیهی است که اگر توان هزینه‌ کردن بیشتر برای این قطعه را دارید، می‌توانید در صورت سازگاری با سایر ماژول‌ها این کار را انجام دهید.

سیستم خنک کننده (Cooling)

تاثیر گذارترین عامل در فرسودگی قطعات گرما است. از این جهت برای سیستمی که قرار است پردازش‌های سنگین مثل اجرای بازی انجام دهد، داشتن یک سیستم خنک کننده مناسب امری ضروری است. با توجه به تنوع سیستم‌های کولینگ (مایع، هوایی) گستره انتخاب در این مورد زیاد است.

اما به صرفه‌ترین و حداقلی‌ترین سیستم، قرار دادن دو فن ورودی هوایی و یک فن خروجی هوایی برای ایجاد فشار هوای مثبت درون کیس است. البته باید در نظر داشت که امروزه غالب پردازنده‌های موجود در بازار با یک فن هوایی عرضه می‌شوند.

علاوه بر این بایستی به صورت مستقل خنک کنندگی پردازنده را نیز در نظر داشت. امروزه غالب پردازنده‌های موجود در بازار با یک فن هوایی عرضه می‌شوند. با این حال شما می‌توانید بسته به شرایط و کارکرد خود اقدام به تهیه‌ی سیستم‌های خنک کننده‌ی مستقل نمایید. در همین راستا می‌توانید به مقاله‌ی «تفاوت سیستم خنک کننده‌‌ هوایی و آبی کامپیوتر در چیست؟» مراجعه کنید.

هارد دیسک (HDD)

معمولا SSDها اولین انتخاب برای کامپیوترهای گیمینگ هستند. با این حال اگر بودجه‌ی محدودی دارید، می‌توانید هارد دیسک را جایگزین کرده و یا به صورت هیبریدی از هردو استفاده کنید.

HDD یک حافظه دائمی است که برای ذخیره کردن داده‌های مورد پردازش کامپیوتر مورد استفاده قرار میگیرد. این حافظه به طور دیجیتالی رمزنگاری شده و اطلاعات را روی سطح مغناطیسی دیسک های خود ذخیره می کند. داشتن یک حافظه SSD کم حجم در کنار هارد دیسک پرسرعت یک ترا امکان تجربه‌ی مقرون به صرفه و باکیفیت گیمینگ را برای شما فراهم می‌کند.

هارد دیسک‌های داخلی سری Blue، جزو سری میان رده و باکیفیت کمپانی وسترن دیجیتال هستند، که طیف وسیعی از ظرفیت و کارآیی را در اختیار کاربران می‌گذارند. سایز هد هارددیسک‌های سری آبی ۳.۵ اینچی بوده و سرعت چرخش هد نیز ۷۲۰۰ دور در دقیقه (۷۲۰۰rpm) است.

حافظه‌ی کش این سری ۸ تا ۶۴ مگابایت است، که از طریق دو رابط SATA II با سرعت ۳ گیگابیت بر ثانیه و SATA III با سرعت ۶ گیگابیت بر ثانیه به کامپیوتر شما متصل می‌شوند. با این حال تهیه‌ی هر هارد مشابهی از برندهای معتبر و شناخه شده نیز می‌تواند برای کاربران پایین تا میان رده کافی باشد.

حافظه موقت (RAM)

رم یا حافظه موقت یک حافظه بسیار پر سرعت است که امکان انتقال و آدرس دهی بسیار سریع برای پردازنده ها را فراهم می آورد. حافظه بالاتر به پردازنده اجازه می‌دهند فرآیند محاسبات را سریع‌تر انجام دهد در نتیجه بالا بردن رم، سرعت کامپیوتر شما را نیز افزایش خواهد داد. همچنین سرعت رم بالاتر به معنای پردازش سریع‌تر و به طبع تجربه روان‌تر خواهد بود. اما همیشه هم تهیه رم‌ها با فرکانس بالا نمی‌تواند سرعت سیستم شما را از یک حدی بالاتر ببرد.

علت این امر محدودیت پردازنده‌های شما در بررسی و پردازش این داده‌ها است. در واقع همواره یک نقطه طلایی بین عملکرد پردازنده‌ها، پشتیبانی مادربرد و سرعت رو وجود دارد که گزینه ایده آل و مقرون به صرفه را برای شما تعیین می‌کند. برای مثال در اکثر پردازنده‌های مرکزی امروزی فرکانس رم ۳۰۰۰ تا ماکسیمم ۳۶۰۰ مگاهرتز تمام نیاز‌های شما را رفع خواهد کرد.

با این حال با توجه به سنگین‌تر شدن بازی‌ها و نیازمندی بیشتر آن‌ها به منابع سخت افزاری و حافظه، داشتن حجم بالاتر در رم می‌تواند تاثیر باشد. ۱۶ گیگابایت حافظه رم با چینش دو کاناله (دو ماژول ۸ گیگابایتی) می‌تواند نیاز کاربران میان رده را نیز به طور کامل برطرف سازد. با این حال خرید رم با ظرفیت بالاتر در صورتی که رد بودجه‌ی خرید شما جا می‌گیرد، همواره توصیه می‌شود.

حافظه SSD

درایوهای SSD با برخورداری از سرعت خواندن و نوشتن به مراتب بالا‌تر از هارد دیسک‌ها، گزینه بسیار مناسبی برای بهبود سرعت و راندمان کامپیوترهای رومیزی و حتی لپ تاپ‌ها هستند. نصب سیستم عامل یا بازی مورد نظر روی حافظه SSD، سرعت لودینگ و اجرای آن‌ها بالا می‌برد. انتخاب ظرفیت SSD بسته به نیاز شما خواهد داشت. یک نمونه حداقل ۵۱۲ گیگابایتی برای سیستم گیمینگ میان رده انتخابی ایده‌آل محسوب می‌شود.

SSDهای سریع و اینترنال XPG از جمله محصولات جدید ADATA هستند که کاربری خیلی بهتری از نظر سرعت خواندن و نوشتن داده‌ها دارند. این حافظه پرچمدار، قابلیت‌های خاص خودش را مثل کنترل سیلیکون موشن و تراشه‌های جدید دارد که باعث می‌شود سرعت خواندن و نوشتن بالایی را از آن ببینیم. در ادامه و در طراحی سری XPG از نورپردازی RGB استفاده شده که ظاهر زیبایی به آن داده و البته قابلیت شخصی‌سازی را با نرم‌افزار RGB Control دارد.

منبع تغذیه (Power)

پاور قطعه‌ای است که وظیفه‌ی تامین انرژی مورد نیاز قطعات را برعهده دارد. تهیه‌ی یک پاور با توان پایین‌تر از انرژی مورد نیاز قطعات می‌تواند بر عملکرد قطعات تاثیر منفی داشته باشد و باعث کاهش عمر مفید قطعات شود؛ از این رو بایستی هنگام خرید به میزان توان خروجی پاور که بر اساس وات معرفی می‌شود، توجه کنید.

البته لازم است بدانید عددی که به عنوان توان خروجی اعلام می‌شود، در واقع حداکثر توان آن و تنها در زمان پیک مصرف منبع تغذیه است. از طرفی انتخاب و خرید یک پاور مناسب و با توان بالا می‌تواند در آینده کمک شایانی به شما کند و با ارتقای سیستم، شما دیگر نیازی به خرید یک پاور با توان بالاتر که عموما قیمت بالایی نیز دارند نخواهید داشت.

چه میزان توان خروجی برای من مناسب است؟

پاسخ این سوال تا حد زیادی بستگی به سیستمی دارد که قصد دارید تهیه کنید. برای مثال برای یک کامپیوتر معمولی پایین رده با کاربرد خانگی ۳۰۰ وات کافی خواهد بود اما برای سیستم‌های گیمینگ داستان متفاوت است. در خرید سیسیتم‌ها گیمینگ توجه کنید که همواره توان خروجی به یک استاندارد حدقلی از توان کامپیوترتان بالاتر باشد، خصوصا اگر قصد دارید سخت افزار خود را در طی چندسال آینده آپگرید کنید.

چطور توان خروجی کامپیوترم را محاسبه کنم؟

برای یک پی سی گیمینگ میان رده و با توجه به پیشنهادات در این مقاله، حداقل توان ۶۵۰ برای شما مناسب خواهد بود؛ البته اگر در آینده قصد آپگرید کامپیوتر خود را دارید بهتر است به فکر منبع تغذایه‌ای با توان ۷۰۰ وات به بالا باشید. با این حال برای محاسبه دقیق حداقل توان مورد نیاز خود می‌توانید از ماشین حساب رایگان کولر مستر یا نسخه فارسی آن یعنی گرین استفاده کرده، تا با استفاده از آن منبغ تغذیه مناسب خود را انتخاب کنید.  در همین راستا نیز می‌توانید مطلب «هنگام خرید پاور برای کامپیوتر به چه نکاتی توجه کنیم؟» را مطالعه کنید.

منابع تغذیه سری EUD گرین که از نوع نیمه ماژولار هستند، اغلب ویژگی‌های پاورهای رده بالا و گران قیمت را با حداقل بهای ممکن برایتان مهیا می‌سازند. راندمان یا میزان بهره‌وری (Efficiency) این منبع تغذیه با توجه به استاندارد 80PLUS امتیاز رنگ برنزی را دریافت می‌کند که به معنای بازده ۸۵ درصدی محصول تحت شرایط معمول است.

این مدل جزو مناسب‌ترین گزینه‌ها در رده‌ی پاورهای حرفه‌ای توان پایین قرار دارد. در نظر داشته باشید که اگر قصد تهیه‌ی کارت‌های سری ۳۰ را دارید، بهتر است خرید پاورها با توان بالای ۶۰۰ وات را در نظر داشته باشید.

کیس

در نهایت اسمبل همه‌ی این قطعات نیازمند یک کیس مناسب است. کیس‌ها با توجه به تعداد پورت، وجود یا عدم وجود قاب شیشه‌ای، ورودی میکروفن، خروجی هدفون، سیستم خنک کننده و نورپردازی در رنج قیمت‌های متفاوتی قرار می‌گیرند. با این حال انتخاب و خرید کیس گیمینگ تا حد زیادی به خود شما بستگی دارد. در سیستم‌های گیمینگ به دلیل دمای بالای حاصل از قطعات انتخاب یک کیس بزرگ که شرایط چرخش هوا و خنک سازی قطعات را ممکن سازد، بهترین گزینه است. در همین راستا می‌توانید مقاله «در هنگام خرید کیس کامپیوتر به چه عواملی توجه کنیم؟» مطالعه کنید.

جمع کردن کامپیوتر گیمینگ میان رده

حال که تک به تک قطعات مورد نیاز و گزینه‌های در دسترس آن را بررسی کردیم، وقت آن رسیده که برآورد قیمتی از خروجی نهایی داشته باشیم. توجه کنید که این دو لیست تنها پیشنهاد ما با توجه به موجودی و قیمت‌های بازار ایران است. شما می‌توانید با توجه به توضیحات ارائه شده و بسته به بودجه و نیاز خود درباره‌ی جزییات بهترین سیستم گیمینگ مورد نظرتان تصمیم بگیرید.

لیست اول – پلتفرم اینتل

لیست دوم – پلتفرم ای‌ام‌دی

مانیتور مناسب گیمینگ

در انتها، یک سیستم مناسب بدون استفاده از نمایشگری قدرتمند و با قابلیت‌های مناسب نمی‌تواند تجربه‌ی بصری عالی از ویرایش، مشاهده فیلم و عکس و مهم‌تر از همه گیم، را در اختیار ما قرار دهد. از این رو و با توجه به قیمت بالای مانیتورهای مناسب گیمینگ و همچنین اهمیت ویژگی‌هایی چون رزولوشن، پنل، نرخ تازه سازی تصویر (Refresh rate)، زمان واکنش (Response Time) و غیره پیشنهاد می‌شود مطالب زیر را بررسی نمایید:

کلام آخر

این مقاله حاصل برآورد تیم ویجیاتو از بازار نه چندان پررونق حال حاضر ایران و با در نظر گرفتن وضعیت معیشتی مخاطب عام بود. ما سعی کردیم باکیفیت‌ترین گزینه‌ها در رنج قیمت متوسط را از آیتم‌های حاضر در بازار را برای خرید یک کامپیوتر گیمینگ میان رده انتخاب کنیم. با این حال در نهایت این شما هستید که باید بنا به نیاز، توقعات و بودجه خود، انتخاب کنید؛ اگر در مسیر انتخاب، خرید سیستم گیمینگ و اسمبل کامپیوتر خود سوالی دارید، تیم ویجیاتو در بخش نظرات پاسخگوی شما خواهد بود.

پرسش‌های متداوم در مورد سیستم گیمینگ میان رده